Chuyên gia Lê Đức Thịnh, Bộ môn Thể chế Nông thôn (thuộc IPSARD), chủ nhiệm đề tài đã đối thoại với AGROINFO về quá trình tiếp cận nghiên cứu này.
Mục tiêu của việc nghiên cứu lần này là nhằm xác định được những căn cứ thực tiễn về tình trạng quản lý và sử dụng đất rừng sản xuất (bao gồm đất có rừng và đất được quy hoạch để trồng rừng), trên cơ sở đó đề xuất chính sách phù hợp và hiệu quả hơn tại 4 tình Lào Cai, Lai Châu, Đăk Nông và Đăk Lăk. Để phân bố và sử dụng đất rừng hợp lý, vấn đề mấu chốt cần giải quyết hiện nay là gì, thưa ông?
 |
| Phân bổ và sử dụng có hiệu quả đất rừng là một "bài toán" khó |
- Muốn phân bố đất rừng hợp lý, cần tính đến lợi ích của các bên liên quan. Đó là: Người sản xuất, Người dân địa phương, doanh nghiệp (các nông – lâm trường), Chính quyền địa phương. Chúng ta phải nhận diện được lợi ích của các bên liên quan. Đó chính là cơ sở quan trọng để chúng ta giải quyết tốt vấn đề.
Nhưng để tính toán hợp lý và hài hòa lợi ích của các bên liên quan, cần phải làm gì, thưa ông?
- Chúng ta cần có một cách tiếp cận hợp lý để giải quyết vấn đề. Trước hết là phải có sự phân vùng các loại đất. Đồng thời phải xác định và phân loại các đối tượng sở hữu đất. Đối tượng sở hữu đất hiện nay là ai (nông dân, chính quyền địa phương, hay doanh nghiệp), và số lượng bao nhiêu, mục tiêu, lợi ích, hiệu quả sử dụng của các tác nhân….
Từ đó sẽ đi đến sự mô tả và khái quát hiện trạng sử dụng hiện nay, giúp chỉ ra những điều bất hợp lý hay hợp lý. Đó chính là cơ sở để đề xuất, kiến nghị những chính sách nhằm sử dụng đất rừng có hiệu quả.
Cần sự kết hợp nhiều phương pháp tiếp cận để giải quyết vấn đề. Về mặt công cụ, đất được xem như là một công cụ để các tác nhân đạt được mục tiêu của mình. Chính quyền địa phương, doanh nghiệp, người dân có những mục tiêu khác nhau và chúng ta phải xem xét tất cả các mục tiêu đó.
Việc phân bố lại đất rừng sẽ mang lại những lợi ích gì, cho ai? Và trong đó có những lợi ích cộng đồng nào cần quan tâm.
Việc nghiên cứu cũng cần được hướng đến mục tiêu hoạch định các chính sách quản lý và phát triển. Phải đánh giá được tác động của luật pháp đối với quá trình xây dựng chính sách để thực hiện có hiệu quả.
Với những cách tiếp cận đó, chúng ta cần có những công cụ gì?
Với những hướng tiếp cận đó, chúng ta cần có một kế hoạch tính toán chi tiết, dài hạn. Sắp tới, nhóm nghiên cứu đề tài này sẽ triển khai từng bước công việc để đạt được mục tiêu nghiên cứu đã đề ra.
- Xin cảm ơn ông
AGROINFO (thực hiện)