“Án binh bất động” vì giá cao
Chủ doanh nghiệp tư nhân Hiệp Trung Thông ở huyện Cai Lậy, Tiền Giang cho biết, giá gạo trong 1 tuần trở lại tăng trung bình 100 đến 200 đồng/kg/ngày. Giá gạo lức đã tăng đến 8.200 - 8.300 đồng/kg, còn gạo nguyên liệu làm ra gạo 15% tấm xuất khẩu đã đạt 8.000 - 8.100 đồng/kg nhưng doanh nghiệp chưa dám mua.
Theo ông, hiện nay một số lượng lớn gạo vẫn nằm lại trong kho của nhà máy và doanh nghiệp xuất khẩu do chưa tìm được đầu ra.
“Giá gạo nguyên liệu lên cao nên doanh nghiệp xuất khẩu chưa dám mua để giao cho các đơn hàng xuất khẩu”, ông nói.
Giám đốc một doanh nghiệp tư nhân xuất khẩu gạo ở Cần Thơ cho biết hồi đầu tháng 4 bà nhận được phân bổ từ Hiệp hội lương thực Việt Nam (VFA) 1.500 tấn gạo, chủ yếu là gạo 15% tấm xuất đi thị trường Indonesia và Philippines. Trong hơn 1 tuần nay bà phải “án binh bất động”, không thể mua vì giá nguyên liệu đứng ở mức quá cao, 8.170 đồng/kg gạo lức.
“Trong khi đó doanh nghiệp muốn lời thì bán được giá tương đương từ 9.900 đến 10.000 đồng/kg. Với giá gạo nguyên liệu hiện nay, nếu mua vào, cộng đầy đủ các chi phí quy ra giá xuất khẩu thì doanh nghiệp không thể lời, vì trước đó gạo ký bán với mức trung bình 425 đô la Mỹ/tấn”, bà nói.
Cũng theo bà này, chỉ có các doanh nghiệp trước đây tham gia chương trình mua tạm trữ 1 triệu tấn lúa gạo của VFA mới có khả năng có lãi, chứ các doanh nghiệp được phân bổ chỉ tiêu sau này, khi vụ Đông Xuân đã bước vào cuối vụ, giá lúa tăng lên lại, thì rất khó có lãi do giá gạo nguyên liệu đã lên quá cao.
Trong những ngày qua, giá lúa gạo nội địa lên cao trong khi nguồn cung trong dân đã cạn cũng thu hút một lượng lúa gạo từ Campuchia chở sang, bổ sung phần nào gạo nguyên liệu cho các doanh nghiệp xuất khẩu. Tuy nhiên nguồn gạo Campuchia chất lượng thấp, chủ yếu làm ra gạo 15% đến 25% tấm.
Đầu tư nâng chất hạt gạo
Tuần vừa qua đánh dấu một bước ngoặt trên thị trường xuất khẩu gạo khi giá gạo Việt Nam lần đầu tiên kể từ khi tham gia xuất khẩu vào năm 1989 vượt giá gạo Thái Lan. Xu hướng này tiếp tục duy trì trong suốt tuần qua, khi giá FOB giao tại cảng của Việt Nam duy trì ở mức cao từ 480 đến 490 đôla Mỹ/tấn, trong khi gạo Thái chỉ ở mức 475 đô la Mỹ đến 480 đô la Mỹ/tấn.
Theo ông Trần Đức Tụng, từng là chuyên viên theo dõi ngành gạo của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, việc Thái Lan hạ giá so với gạo Việt Nam là một hành vi thương mại thuần túy, và là một giải pháp ngắn hạn của chính phủ nước này để giải quyết đầu ra xuất khẩu khi đất nước này bước vào vụ thu hoạch.
“Trong thời gian tới, hạt gạo xuất khẩu sẽ trở về đúng với giá trị, phản ánh đúng với chất lượng của nó, gạo Thái có thể sẽ tăng giá trở lại. Nói gì thì nói, trước mắt phân khúc gạo phẩm cấp cao vẫn đang nằm trong tay của người Thái, còn Việt Nam vẫn chủ yếu sản xuất loại phẩm cấp thấp và trung bình”, ông nói.
Tuy nhiên, theo ông Tụng, gạo Việt Nam cũng đang dần dần mở rộng sân chơi, chứ không tự giới hạn mình trong các chủng loại trung bình, thấp, mà bắt đầu lấn dần sang sân chơi của các loại gạo thơm, gạo đồ của Thái Lan bằng các kế hoạch đầu tư.
Tổng công ty lương thực miền Nam (Vinafood 2) từ cuối năm 2010, đầu năm 2011 đã tập trung cho đầu tư nhiều nhà máy lớn chế biến gạo đồ, nhằm nâng giá trị hạt gạo, đặc biệt xử lý 1 phần lúa hè thu chất lượng bị xấu trong mùa mưa. Vinafood 2 đã cho đi vào nhà máy sản xuất gạo đồ có giá trị cao hơn gạo trắng thông thường, có công suất 500 tấn lúa/ngày. Đồng thời, tổng công ty đầu tư 2 nhà máy mới ở Tân Châu, An Giang và Mộc Hóa, Long An, mỗi nhà máy 1.000 tấn lúa/ngày.
Đầu ra cho gạo đồ cũng được đảm bảo khi Bộ Công Thương ngày 18-4 ký bản ghi nhớ về thương mại gạo với Bangladesh, tương tự với bản ghi nhớ có hiệu lực đến năm 2013 với Philippines, theo đó mỗi năm Philippines sẽ mua 1,5 triệu tấn gạo từ Việt Nam.
AGROINFO – Theo Cafef.vn