TS Tạ Đình Thi, Chủ nhiệm đề tài phát biểu tại Hội thảo
Phát biểu mở đầu Hội thảo, TS.Tạ Đình Thi cho biết, trong thời gian qua, rất nhiều vấn đề môi trường hệ trọng đặt ra những thách thức mới cho Việt Nam và đe dọa trực tiếp tới an ninh quốc gia. Trong đó, nổi lên 5 vấn đề cấp bách cần phải giải quyết, bao gồm: biến đổi khí hậu; an ninh nguồn nước; an ninh môi trường biển bị đe dọa; ô nhiễm tại các khu vực trọng điểm và ô nhiễm xuyên biên giới chưa thể kiểm soát; suy giảm tài nguyên rừng và đa dạng sinh học. Các thách thức an ninh môi trường không chỉ đe dọa an ninh con người, an ninh kinh tế, an ninh lương thực…, mà còn là một trong những nguy cơ lớn đe dọa an ninh quốc gia.
Ở Việt Nam khái niệm an ninh môi trường đã được đưa vào Luật Bảo vệ môi trường 2014, theo đó “an ninh môi trường là việc bảo đảm không có tác động lớn của môi trường đến sự ổn định chính trị, xã hội và phát triển kinh tế của quốc gia”. Đây là lần đầu tiên khái niệm an ninh môi trường chính thức được đưa vào trong văn bản quy phạm pháp luật ở Việt Nam, điều này cho thấy tầm quan trọng và những thay đổi trong nhận thức của Đảng và Nhà nước về vấn đề an ninh môi trường ở nước ta hiện nay.
“Đảm bảo an ninh môi trường chính là một phần quan trọng nhằm đảm bảo an ninh quốc gia trong thời đại mới. Trước các yêu cầu cấp bách đó, đòi hỏi Việt Nam cần phải có nghiên cứu chuyên sâu để xác định các vấn đề an ninh môi trường; xây dựng công cụ nhằm cung cấp thông tin cho các nhà quản lý và nhà hoạch định chính sách để đánh giá, kiểm soát mức độ an ninh môi trường ở nước ta và góp phần xây dựng, hoàn thiện hệ thống chính sách, giải pháp ngăn ngừa, ứng phó. Chính vì vậy, đề tài “Nghiên cứu xác định các chỉ số an ninh môi trường, đề xuất khung chính sách và giải pháp quản lý, ứng phó” được triển khai để giải quyết các vấn đề trên là một việc làm rất cấp thiết.” – TS.Tạ Đình Thi nhấn mạnh.
Đề tài xác định 3 mục tiêu chính, đó là: Hệ thống hóa được cơ sở lý luận và thực tiễn về vấn đề an ninh môi trường của các nước trên thế giới và Việt Nam; phương pháp xây dựng bộ tiêu chí và các chỉ số an ninh môi trường; Xây dựng được bộ tiêu chí và xác định được các chỉ số an ninh môi trường phù hợp với điều kiện Việt Nam; Đề xuất được khung chính sách, giải pháp và cơ chế ứng phó phù hợp, đảm bảo an ninh môi trường ở Việt Nam.
PGS.TS Nguyễn Thế Chinh, Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường phát biểu tại Hội thảo
PGS.TS Trần Hồng Thái phát biểu tại Hội thảo
Tại Hội thảo, các đại biểu đều cho rằng, mục tiêu, sản phẩm của đề tài rất cấp thiết và quan trọng do vấn đề môi trường hiện nay đều được các nước trên thế giới quan tâm và coi là một trong các thách thức an ninh phi truyền thống; cần được đo lường, tính toán để có cơ sở đề ra các chính sách và giải pháp quản lý môi trường kịp thời, hiệu quả.
Thiếu tướng Lê Văn Cường - Bộ Công An phát biểu tại Hội thảo
PGS.TS Lê Kế Sơn phát biểu tại Hội thảo
Bà Lê Thị Ngân - Ban Tuyên giáo TW phát biểu tại Hội thảo
Các đại biểu đã trình bày các tham luận về những thách thức trong các vấn đề môi trường như biến đổi khí hậu, nguồn nước xuyên biên giới, môi trường biển, tài nguyên rừng, đa dạng sinh học, các chất ô nhiễm đặc biệt và các thách thức môi trường xuyên biên giới và ảnh hưởng của những thách thức này đến an ninh quốc gia.
Đồng thời, các đại biểu cũng góp ý đối với hướng đi của đề tài như cần làm rõ khái niệm, phạm vi, quy mô của vấn đề môi trường được coi là ảnh hưởng đến an ninh quốc gia; bộ chỉ số an ninh môi trường sẽ được xây dựng từ những thành phần, chỉ tiêu như thế nào để có thể đánh giá toàn diện và thu thập được; phạm vi việc đánh giá an ninh môi trường sẽ theo quốc gia, vùng hay theo địa phương; cần tham khảo kinh nghiệm quốc tế trong vấn đề an ninh môi trường…
Phát biểu kết luận Hội thảo, TS.Tạ Đình Thi – Chủ nhiệm đề tài gửi lời cảm ơn đến các chuyên gia, nhà khoa học, nhà quản lý đã tham gia và đóng góp những ý kiến hết sức tâm huyết, gợi mở nhiều điều để đề tài có hướng đi, cách tiếp cận đúng đắn và đạt kết quả tốt. TS.Tạ Đình Thi tiếp thu ý kiến của các đại biểu và mong muốn sẽ tiếp tục có sự hợp tác, giúp đỡ của các nhà khoa học, các chuyên gia, nhà quản lý trong quá trình triển khai để đề tài được hoàn thành đạt được kết quả thiết thực, có ý nghĩa.
Toàn cảnh Hội thảo
Trung tâm Thông tin, Tư vấn và Đào tạo