Ngày đăng:
22 | 12 | 2024
Ngày 20/12/2024, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường (ISPONRE) tổ chức Hội thảo công bố khởi động và tham vấn kỹ thuật Dự án “Quản lý tổng hợp cảnh quan bền vững vùng Đồng bằng sông Cửu Long” do Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) tài trợ thông qua tổ chức Lượng thực và Nông nghiệp của Liên Hợp Quốc (FAO). Để góp phần thúc đẩy phát triển bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long theo hướng thuận thiên, dựa vào tự nhiên dựa trên tiếp cận quản lý cảnh quan tổng hợp, ISPONRE được giao chủ trì phối hợp với FAO tại Việt Nam hoàn thiện văn kiện Dự án. Dự án có thời gian thực hiện trong 5 năm (2024-2028) với mục tiêu chung “Hỗ trợ chuyển đổi vùng sản xuất lúa gạo chủ đạo ở vùng ĐBSCL sang mô hình sản xuất và quản lý tổng hợp cảnh quản quan bền vững, thích ứng và có khả năng chống chịu với BĐKH nhằm mang lại các lợi ích về môi trường và xã hội”. Trong dự án này sở ban ngành của 05 tỉnh gồm An Giang, Đồng Tháp, Trà Vinh, Sóc Trăng và Vĩnh Long cũng như các tổ chức, chuyên gia và nhà khoa học đã cung cấp thông tin, số liệu và đóng góp ý kiến đối với văn kiện dự án, đặc biệt là cách tiếp cận thực hiện. PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng ISPONRE kiêm Giám đốc Ban Quản lý Dự án chủ trì Hội thảo. Hội thảo còn có sự tham gia của TS. Rémi Nono Womdim, Trưởng Đại diện FAO tại Việt Nam; TS. Trần Công Thắng, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn cùng các cán bộ, chuyên gia thực hiện.
PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Viện trưởng ISPONRE kiêm Giám đốc Ban Quản lý Dự án phát biểu khai mạc Hội thảo
Vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) được đánh giá một trong những đồng bằng quan trọng đối với sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là sản xuất lúa gạo của thế giới. Dù có nhiều lợi thế về sản xuất các sản phẩm nông nghiệp quan trọng như lúa gạo, trái cây, thuỷ sản… nhưng vùng đồng bằng sông Cửu Long đang phải đối mặt với nhiều thách thức trở ngại như phát triển vùng thượng nguồn sông Mê Công, đặc biệt là xây dựng các nhà máy thủy điện, thủy lợi… làm cho lượng phù sa về vùng ĐBSCL ngày càng giảm, tác động bất lợi do biển đổi khí hậu gây ra như nước biển dâng, mưa cực đoan…. cũng hệ thống sản xuất nông nghiệp chưa được quy hoạch, định hướng phát triển phù hợp, dựa trên đặc điểm thủy văn, thổ nhưỡng…và nhu cầu của thị trường.
TS. Rémi Nono Womdim, Trưởng Đại diện FAO tại Việt Nam phát biểu tại Hội thảo
Suy giảm chất lượng tài nguyên đất, tài nguyên nước và dịch vụ hệ sinh thái tự nhiên, sử dụng đất chưa theo quy hoạch và nhiều hoạt động sản xuất diễn ra trên cùng một khu vực (ví dụ, công nghiệp, nông nghiệp, nhà ở,)… cũng được xem là những nguyên nhân dẫn đến tính thiếu bền vững tại vùng ĐBSCL.
Nghị quyết 120 của Chính phủ ban hành tháng 11 năm 2017 về phát triển bền vững vùng đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL) thích ứng với BĐKH với mục tiêu đến năm 2050 “…. Hạ tầng thủy lợi được xây dựng đồng bộ phù hợp với mô hình chuyển đổi sản xuất nông nghiệp thích ứng với biến đổi khí hậu tại các tiểu vùng sinh thái, đồng thời phải có biện pháp hiệu quả phòng, chống, giảm nhẹ rủi ro thiên tai cho dân sinh và nền kinh tế khi có thiên tai xảy ra. Trong đó, phát triển bền vững, thuận thiên là định hướng chủ đạo đối với vùng đồng bằng sông Cửu Long.
TS. Trần Công Thắng, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông nghiệp nông thôn phát biểu tại Hội thảo
Dự án dự kiến thực hiện từ nay đến năm 2028 với mục tiêu thúc đẩy sản xuất nông nghiệp nói chung, lúa gạo nói riêng theo hướng bền vững dựa trên đánh giá đầy đủ các nguồn lực tự nhiên (đất đai, nguồn nước, dịch vụ hệ sinh thái…) và tín hiệu, yêu cầu của thị trường, người tiêu dùng đối với các sản phẩm nông nghiệp xanh, nông nghiệp ít phát thải, nông nghiệp tuần hoàn. Dự án này đã được chuẩn bị từ năm 2019-2020 và được Quỹ môi trường toàn cầu phê duyệt vào tháng 6 năm 2021- tuy nhiên do tình hình Covid 19 và một số thay đổi về quản lý dự án viện trợ nước ngoài của Chính phủ nên hiện nay mới chính thức bắt đầu triển khai các hoạt động của dự án.
Tháng 1 năm 2024, Văn kiện dự án đã được Bộ Tài nguyên và Môi trường phê duyệt, tuy nhiên có thay đổi về thủ tục quản lý nguồn vốn ODA nên quá trình xây dựng, phê duyệt kế hoạch tổng thể dự án và kế hoạch thực hiện năm 2024 chậm hơn so với dự kiến. Ngày 09/12/2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường cơ quan chủ quan dự án đã ban hành Quyết định số 3968/QĐ-BTNMT phê duyệt kế hoạch thực hiện tổng thể của dự án và kế hoạch thực hiện năm thứ nhất.
TS. Nguyễn Sỹ Linh, Trưởng ban Biến đỏi khí hậu và Các vấn đề toàn cầu (ISPONRE) trình bày tại Hội thảo
Để thực hiện mục tiêu quản lý tổng hợp cảnh quan, phát triển hệ thống sản xuất lương thực bền vững vùng ĐBSCL trong quá trình triển khai dự án chung tôi mong muốn được tiếp tục phối hợp với các tổ chức trong nước và quốc tế, các doanh nghiệp hoạt động trong chuối giá trị nông sản xanh, đặc biệt là chuỗi giá trị lúa gạo… Vấn đề quản lý tổng hợp cảnh quan, tiếp cận cảnh quan trong phát triển các hệ thống sản xuất nói chung, sản xuất lượng thực-thực phẩm nói riêng là vấn đề mới và phức tạp nên Hội thảo mong muốn nhận được góp ý, tham gia của các chuyên gia, nhà khoa học trong quá trình thực hiện dự án này.


Trung tâm TVĐT&DVTNMT