ĐỐI THOẠI CHÍNH SÁCH

Đằng sau các cuộc đấu giá gỗ cao su

Ngày đăng: 21 | 03 | 2011

Ít ai biết, trong các cuộc đấu giá gỗ cao su thanh lý với diện tích trên dưới 100 ha nhưng có mặt hàng trăm khách hàng tham gia đấu giá. Người tham gia để phục vụ SX thì ít mà “chân gỗ” thì nhiều. Tại sao lại như vậy?

Gỗ cao su đưa về Nhà máy cưa xẻ thành phẩm
Vừa qua, một số Cty cao su ở miền Đông Nam bộ khi thông báo bán đấu giá vườn cây cao su già cỗi đã có không dưới 80 khách hàng là các cty tư nhân tham gia đấu giá. Trong số này, nếu chịu khó quan sát thì không ít khách đã trở nên quen mặt mà người ta nói nôm na đó là những “chân gỗ”. Mặc dù, mỗi lô cao su đưa ra thanh lý thường có giá trị hàng chục tỷ đồng, tức DN nào muốn tham gia đấu giá trước hết là phải bỏ ra ít nhất 5% giá trị “gói thầu” (còn gọi tiền ký quỹ),  tức số tiền không nhỏ từ 1 đến 2 tỷ đồng.
 
Đơn cử, Cty CS Phú Riềng tổ chức đấu giá thanh lý 82 ha cao su vào giữa tháng 2/2010 vừa qua đã có đến 85 DN tư nhân tham gia. Tương tự, cách đây nửa tháng, Cty cao su Phước Hòa tổ chức đấu giá thanh lý 41 ha cao su nhưng cũng có đến 83 vị tham gia. Trong hai cuộc đấu giá nói trên, các “vị” nào muốn tham gia đấu giá bắt buộc phải nộp tiền ký quĩ từ 1,5- 2 tỷ đồng, tức tổng số tiền ký quỹ lên tới hơn 150 tỷ đồng.
Mặc dù theo qui chế đấu giá, nếu ai không tham gia đấu giá theo đúng qui định của qui chế thì sẽ mất tiền ký quỹ, thế nhưng hầu hết trong các cuộc đấu giá này, gần như không có “vị” nào sợ mất tiền ký quỹ. Như tại cuộc đấu giá ở Cty CS Phú Riềng, qui định đúng 9 giờ sáng thì tất cả đại diện các DN tham gia đều phải vào hội trường để “khui thầu”. Thế nhưng, mãi đến 10 giờ mà trong hội trường không có lấy một nhà đấu giá nào chịu vào hội trường. Mặc cho 5 vị trong ban tổ chức xướng tên các nhà đấu giá đã nộp tiền tham gia đấu giá, đọc hết lần 1, lần 2, lần 3 mà chẳng một ai thèm vào hội trường.
 
Điều hết sức ngạc nhiên là, trong hội trường thì chỉ có ban tổ chức làm việc, còn ngoài hội trường thì các nhà đấu giá thoải mái hiệp thương “giàn xếp”.
 
Tại sao như vậy?. Anh T., GĐ một DN thường có mặt trong các buổi đấu giá giải thích, thông thường giá khởi điểm đem ra đấu giá của các Cty cao su thường thấp hơn nhiều so giá thị trường, nếu 1 cây cao su đưa ra giá khởi điểm là 300 ngàn đồng, người nào muốn thắng thầu phải bỏ giá cao từ 120%-150%, tức phải là 540-600 ngàn/cây mới đúng giá trị thực. Thế nên, trong hơn 80 vị tham gia chỉ cần “hiệp thương” cho 1 vị bỏ thầu trúng giá khoảng 450 ngàn/cây, tức rẻ hơn giá thị trường, với điều kiện vị này phải chia tiền chênh lệch 100 ngàn/đồng cho tất cả các vị có mặt trong buổi tham gia đấu giá. “Nếu Cty đấu giá 40 ha, bình quân 1 ha còn 400 cây, chia tiền chênh lệch 1 cây là 100 ngàn, 1 ha được 40 triệu, 40 ha được 1,6 tỷ đồng chia đều cho 80 vị tham gia đấu giá, tức một vị được 20 triệu đồng. Đặt tiền ký quỹ 2 tỷ, sau buổi kết thúc đấu giá được nhận lại tiền mà chỉ trong 1 tuần còn được 20 triệu thì ai mà không ham (?!)”- Anh T. nói.
 
Trong tuần trước, khi Cty TNHH MTV Cao su Bà Rịa và Cao su Thống Nhất thực hiện đấu giá đã có tới 271 đơn vị tham gia với giá khởi điểm chưa đến 300 ngàn đồng/cây. Ngay khi phiên đấu giá kết thúc, đã có rất nhiều thông tin lùm xùm do thỏa thuận, thông thầu nên mỗi đơn vị tham gia dự thầu được chia 25 triệu đồng (?!)
 
Không biết có phải có những tiêu cực, mà trong các cuộc đấu giá ở các Cty cao su thường được mô tả như một cái “chợ”. Dàn xếp bên ngoài chưa đủ, họ còn đưa vào bên trong hội trường tiếp tục “hiệp thương”. Thậm chí, có nhiều vị từng nhẵn mặt trong các cuộc đấu giá như ông B. ở Bình Long, ông T. ở Bến Cát, cô L. ở Đồng Phú, ông S. ở Hóc môn (TPHCM)... luôn ra sức thuyết phục các nhà đấu giá khác bỏ đúng giá khởi điểm, thậm chí còn hăm dọa nếu ai bỏ hơn giá khởi điểm.
 
Có rất nhiều dấu hiệu để làm sáng tỏ những nghi vẫn này. Tại Cty CS Phú Riềng, tổng trị giá 3 lô cao su thanh lý đưa ra là 6 tỷ 176 triệu, nhưng đã đấu lên 13 tỷ 644 triệu đồng, chênh lệch gần 7,5 tỷ đồng, cao đến 120%. Giả sử nếu các DN tham gia đấu giá “hiệp thương” bên ngoài thành công, Cty CS Phú riềng sẽ bị mất oan 7,5 tỷ đồng. Tại Cty Cao su Phước Hòa, vào trung tuần tháng 3 qua, đấu 41 ha với giá sàn 4,5 tỷ, nhưng người bỏ thầu lên tới 7,2 tỷ đồng, cao 1,6 lần so với giá của Tập đoàn CNCS duyệt!. Còn tại Cty Cao su Đồng Phú tổ chức đấu thầu ngày 17/03/2011, do thuê công ty đấu giá chuyên nghiệp đứng ra tổ chức, làm bài bản và đúng pháp luật nên giá sàn đưa ra rất cao 800 ngàn đồng/cây. Tuy cuộc đấu giá chỉ có 11 DN tham gia nhưng kết quả giá trúng thầu đạt tới 980 ngàn đồng/cây!.
 
GĐ một Cty cao su cho hay, việc đấu giá có thành công hay không thì giá sàn được Tập đoàn CNCS duyệt là rất quan trọng. Cao hay thấp, sát hay không sát với giá thị trường đều ảnh hưởng đến kết quả trúng thầu. Nhưng thực tế như đã đề cập, giá sàn được duyệt lại thấp hơn nhiều so với giá thị trường.
 
Liệu có điều gì bất ổn ở đây không?. Dư luận không thể không đồn đoán về những tiêu cực trong đấu thầu khi hai đơn vị là Cty TNHH MTV Cao su- Bà Rịa và CP Cao su Hòa Bình (Xuyên Mộc, BR-VT) thanh lý vườn cây cùng thời điểm nhưng giá sàn đưa ra lại khác nhau, một bên ra giá 330 ngàn/cây, còn một bên chỉ có 270 ngàn đồng.
 
Chưa hết, trong các cuộc đấu giá (chỉ 30% diện tích vườn cây), thì các đơn vị chế biến gỗ cao su trong ngành không tham gia. Sau khi các DN ngoài ngành đấu giá thành công  số diện tích còn lại (70%), Cty sẽ cho các đơn vị trong ngành được mua theo mức giá DN ngoài ngành đầu trúng (gọi là “chỉ tiêu”). Câu chuyện thoạt nghe tưởng chừng như hợp tình, hợp lý, nhưng thật ra không phải thế. Nếu giá cao quá không thực hiện nổi thì các đơn vị này “bỏ của chạy lấy người”. Còn giá thấp quá, thay vì đưa vào SX thì hoàn toàn có thể bán sang tay cho các Cty tư nhân theo hình thức gia công mà thực chất là mua đứt bán đoạn và sau đó được hợp pháp hóa giấy tờ.
 
Hiện nay, mỗi năm Tập đoàn CNCS phải thanh lý từ 2.000–3.000 ha cao su. Nếu không tổ chức đấu giá chặt chẽ đúng theo quy định của pháp luật thì số tiền nhà nước bị thất thoát phải tới hàng trăm tỷ đồng.
 
“Giá gỗ cao su nguyên liệu đang tăng mạnh, so với năm 2010, giá 1 m3 gỗ phôi ( cưa, tẩm, sấy) chỉ có 3,5 triệu, nay tăng lên 5,7 - 6 triệu đồng, tương đương giá gỗ bao bì vào khoảng 1,2 triệu/ster cao gấp đôi so với năm 2009. Nguyên nhân chính do thời gian qua các DN Trung Quốc đến các cơ sở cưa xẻ trong nước thu gom mua gỗ phôi cao su, sau đó xuất sang Trung quốc vì thuế suất bằng 0%; thứ hai, các Cty cao su giảm bớt diện tích vườn cây thanh lý do giá mủ tăng nên dẫn đến nguồn hàng khan hiếm” - ông Trần Văn Đá, TGĐ Cty CP chế biến gỗ Thuận An.

 

AGROINFO – Theo Báo Nông nghiệp Việt Nam

Nguồn: http://nongnghiep.vn/nongnghiepvn/vi-VN/61/158/48/48/48/75586/Default.aspx

NỘI DUNG KHÁC

Giúp điều vượt khó

18-3-2011

Năm 2010, cả nước xuất khẩu được 198 ngàn tấn điều nhân các loại với kim ngạch xuất khẩu 1,135 tỷ USD (tăng 12% so 2009), trong đó tăng 11,8% về lượng và tăng 34% về giá so năm 2009. Như thế, năm 2010 được xem là năm đầu tiên trong lịch sử ngành điều gia nhập nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD chỉ sau 11 tháng đầu năm 2010.

Tranh mua cà phê và những nỗi lo

18-3-2011

Giám đốc một công ty xuất khẩu cà phê ở Daklak vẫn chưa hết “bức bối”, khi 100 héc ta cà phê mà công ty ông bỏ vốn đầu tư cho nông dân đã bị các công ty nước ngoài vào mua hết...Câu chuyện tranh mua cà phê xuất khẩu đã “nóng” lên trong thời gian qua, nhưng để tìm lối ra cho ngành cà phê xuất khẩu của Việt Nam, không chỉ đơn thuần là việc tranh mua.

Kết quả cuối cùng thuế CBPG cá tra lần 6: DN thở phào

17-3-2011

Tuy Bộ Thương mại Mỹ (DOC) chưa có công bố chính thức, nhưng VASEP và các doanh nghiệp Việt Nam đã có được những thông tin kết luận cuối cùng của DOC về đợt xem xét hành chính thuế chống bán phá giá cá tra lần 6 (POR6), do các luật sư đại diện cho phía Việt Nam gửi về.

Giá XK gạo: Thế giới tăng, vì sao Việt Nam thất thường?

17-3-2011

Doanh nghiệp không tìm ra đơn hàng xuất khẩu mới khi bị đứt hợp đồng tập trung ở một số thị trường. Từ đầu năm 2010 đến nay, ngoài hơn hai triệu tấn gạo bán sang Indonesia, Malaysia, Bangladesh và Cuba theo hợp đồng tập trung cấp chính phủ, hầu như doanh nghiệp chưa ký thêm được bất cứ đơn hàng xuất khẩu nào lớn.

Nhiều nhà máy chế biến hạt điều gặp khó khăn do thiếu nguyên liệu

16-3-2011

Hiện nay, hầu hết các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu hạt điều trong tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu nằm trong tình trạng “đóng cửa” vì thiếu nguyên liệu. Nguyên nhân của tình trạng trên là do ảnh hưởng của thời tiết nên vụ thu hoạch điều chậm khoảng 2 tháng, đến đầu tháng 4 mới bước vào vụ thu hoạch nên các nhà máy đều phải “nằm chờ”. Bên cạnh đó, do diện tích đất trồng điều trong tỉnh ngày càng giảm, năng suất và chất lượng chưa cao vì vậy mỗi năm khi bước vào vụ sản xuất, các doanh nghiệp lại lao đao vì thiếu nguyên liệu.

FTA Việt Nam - EU: Sẽ vượt qua thách thức để đón cơ hội

16-3-2011

Với tính chất cam kết mở cửa thị trường mạnh và sâu rộng, việc đàm phán và đi đến ký kết Hiệp định Thương mại tự do (FTA) Việt Nam – EU sẽ là cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam thâm nhập tốt hơn thị trường khó tính châu Âu. Tuy vậy, để đi tới hiệp định này, các doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thức thách.

Trồng cây ngọt, thu trái đắng

16-3-2011

Với lý do công suất nhà máy không đáp ứng hết lượng mía trong dân nên nhiều ngày qua, 2 Nhà máy Đường An Khê và Bình Định đang hạn chế phiếu đốn mía. Hàng ngàn nông dân khốn đốn, bất bình, trong khi nhiều tư thương đã “đục nước béo cò”, ép giá mía xuống thấp hơn giá Nhà máy.

Mở cửa thị trường xuất khẩu gạo: Song hành cơ hội và thách thức

15-3-2011

Theo cam kết khi gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO), năm 2011 Việt Nam sẽ mở cửa thị trường xuất khẩu gạo, cho phép doanh nghiệp nước ngoài trực tiếp tham gia. Họ sẽ không phải liên doanh liên kết đầu tư như trước mà thoải mái đứng chung sân với doanh nghiệp trong nước. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, thực tế này sẽ tạo ra cơ hội và thách thức song hành cho doanh nghiệp cũng như nông dân, người trực tiếp làm ra hạt gạo.

Khi doanh nghiệp nước ngoài “lấn sân” thu mua cà phê

8-3-2011

Giá cà phê trong nước từ 27/2-3/3/2011 tăng bất thường, đạt tới đỉnh cao mới, vượt qua kỷ lục năm 1994. Thị trường cà phê biến động mạnh do giá cả tăng cao nhưng khối lượng mua bán tăng theo không đáng kể, liệu có hiện tượng găm hàng đợi tăng giá?

Bất cập trong thu hoạch mía ở Phú Yên

8-3-2011

Đang là thời điểm mía chín rộ, giá mía nguyên liệu cao nên nông dân Phú Yên ồ ạt thu hoạch, trong khi các nhà máy đường không thể tiêu thụ hết, khiến một lượng lớn mía bị tồn đọng phải phơi nắng giữa ruộng, gây thiệt hại không nhỏ cho bà con.

Xuất khẩu 2011: Chú trọng giá trị gia tăng hàng hóa

8-3-2011

Theo Trung tâm Xúc tiến thương mại và Đầu tư TP.Hồ Chí Minh, năm 2011, do khó tiếp cận thị trường mới nên cần đẩy mạnh xuất khẩu vào các thị trường truyền thống. Bên cạnh đó, nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực đã tới ngưỡng nên việc nâng cao chất lượng, giảm dần số lượng sẽ làm “đòn bẩy” nâng kim ngạch xuất khẩu.

Thu mua tạm trữ 1 triệu tấn gạo ở ĐBSCL - Mừng lo lẫn lộn

7-3-2011

Đầu tháng 3-2011, các doanh nghiệp bắt đầu triển khai thu mua tạm trữ 1 triệu tấn gạo theo chỉ tiêu phân bổ của Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA). Giá lúa đang ở mức cao ngay thời điểm VFA triển khai thu mua tạm trữ được đánh giá là kịp thời, tạo sự phấn khích cho nông dân ĐBSCL. Song vẫn còn nhiều ẩn số lo ngại khi từ nay đến tháng 4, các tỉnh đồng loạt thu hoạch rộ, liệu có xảy ra tình trạng rớt giá?