Ngày đăng:
01 | 12 | 2024
Ngày 25/11/2024, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường đã tổ chức Hội đồng nghiệm thu đề tài khoa học và công nghệ cấp Bộ: “Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng bộ tiêu chí chuyển đổi linh hoạt đất trồng lúa đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội” do ThS. Trịnh Thị Hải Yến làm chủ nhiệm, Phó Viện trưởng – TS. Mai Thanh Dung làm Chủ tịch Hội đồng. Mục tiêu nghiên cứu là làm rõ cơ sở lý luận, kinh nghiệm của một số nước về chuyển đổi linh hoạt đất lúa nước sang các mục đích sử dụng khác đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội; Đánh giá cơ sở pháp lý và thực trạng chuyển đổi đất lúa sang các mục đích khác ở Việt Nam trong giai đoạn áp dụng Luật Đất đai 2013 đến nay; Xây dựng được 02 Bộ tiêu chí đánh giá các điều kiện cần và đủ để chuyển đổi linh hoạt đất trồng lúa sang mục đích nông nghiệp khác và sang đất phi nông nghiệp. Nội dung đề tài chủ yếu nghiên cứu cơ sở lý luận, kinh nghiệm quốc tế về chuyển đổi đất trồng lúa sang mục đích nông nghiệp khác và sang đất phi nông nghiệp; Thực trạng chuyển đổi đất trồng lúa sang các mục đích khác ở Việt Nam từ giai đoạn áp dụng Luật Đất đai 2013 đến nay Xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá các điều kiện cần và đủ để chuyển đổi linh hoạt đất trồng lúa sang đất sử dụng cho mục đích nông nghiệp khác; Xây dựng Bộ tiêu chí đánh giá các điều kiện cần và đủ để chuyển đổi đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp; Thử nghiệm áp dụng 02 Bộ tiêu chí đánh giá điều kiện cần và đủ để chuyển đổi linh hoạt đất trồng lúa sang mục đích nông nghiệp khác và chuyển đổi đất trồng lúa sang đất phi nông nghiệp tại 02 địa bàn được lựa chọn.
ThS Trịnh Thị Hải Yến - chủ nhiệm đề tài trình bày tại buổi nghiệm thu
Chuyển đổi mục đích sử dụng đất, trong đó cụ thể là chuyển đổi đất trồng lúa sang đất sử dụng cho mục đích nông nghiệp khác và mục đích phi nông nghiệp là một thực tế khách quan của quá trình phát triển kinh tế - xã hội (KT - XH) của đất nước. Cây lúa là loại cây trồng đặc biệt, có ý nghĩa và vai trò rất lớn đối với an ninh lương thực quốc gia, nên pháp luật cũng đặt ra các quy định ràng buộc và chỉ cho phép chuyển đổi đất trồng lúa sang đất sử dụng cho mục đích khác, nhất là đất phi nông nghiệp khi đáp ứng được các yêu cầu và thủ tục nhất định.
Tại Việt Nam, việc sử dụng và quản lý đất đai được xây dựng và quản lý theo mục đích sử dụng đất, trong đó đất đai ở Việt Nam được phân chia thành ba nhóm chính bao gồm nhóm đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp và nhóm đất chưa sử dụng. Qua quá trình phát triển của đất nước, nhu cầu sử dụng đất có xu hướng biến động từ đất nông nghiệp chuyển sang đất phi nông nghiệp. Đồng thời, công tác khai thác và quản lý cũng đã đưa diện tích đất chưa sử dụng vào khai thác nhằm phát huy vai trò của đất đai.
Thông qua việc xem xét, phân tích cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn và cơ sở pháp lý, các vấn đề trên đã đặt ra nhu cầu về việc cần thực hiện nghiên cứu, phân tích, đánh giá nghiêm túc mặt được và chưa được của việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất lúa trong giai đoạn vừa qua, xác định rõ các nguyên tắc, tiêu chí cho phép chuyển đổi để có định hướng về phân bổ không gian đất chuyên trồng lúa, tiến tới phê duyệt quy hoạch sử dụng đất lúa đảm bảo tỷ lệ phù hợp, hài hòa với mục tiêu cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2021-2030; đồng thời xây dựng các tiêu chí đánh giá để hỗ trợ cho việc chuyển đổi linh hoạt đất trồng lúa sang đất nông nghiệp khác và sang đất phi nông nghiệp để đáp ứng đa mục tiêu phát triển kinh tế, xã hội.
Trung tâm TVĐT&DVTN&MT