TIN TỨC-SỰ KIỆN

Hướng đi mới cho phát triển nông thôn

Ngày đăng: 03 | 05 | 2006

Sáng ngày 28 tháng 4 năm 2006, tại phòng họp Bộ NN PTNT, Văn phòng Bộ NN và PTNT và Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn trực tiếp tổ chức Hội thảo “Phát triển nông thôn bằng nội lực và tài sản của cộng đồng”, là kết quả của sự hợp tác tích cực giữa Viện Quốc tế Coady (CANADA) và Bộ NNPTNT. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Bùi Bá Bổng, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược PTNTNT TS Đặng Kim Sơn cùng chủ trì hội thảo.

Sáng ngày 28 tháng 4 năm 2006, tại phòng họp Bộ NN PTNT, Văn phòng Bộ NN và PTNT và Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn trực tiếp tổ chức Hội thảo “Phát triển nông thôn bằng nội lực và tài sản của cộng đồng”, là kết quả của sự hợp tác tích cực giữa Viện Quốc tế Coady (CANADA) và Bộ NNPTNT. Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và PTNT Bùi Bá Bổng, Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược PTNTNT TS Đặng Kim Sơn cùng chủ trì hội thảo. |

Đã từ lâu, luật bất thành văn là người ta chỉ để ý đến những khiếm khuyết của cộng đồng, chỉ quan tâm đến cái cộng đồng không có để tìm kiếm nhu cầu cộng đồng, giải quyết nó cho mục tiêu phát triển. Thông điệp chính mà các chuyên gia quốc tế trình bày và nhấn mạnh đó là ngoài những khiếm khuyết, thiếu thốn đó, mỗi cá nhân nói riêng và mỗi cộng đồng nói chung đều có những mặt mạnh riêng, và để giải quyết mục tiêu phát triển thì cần phải nhìn thấy những thế mạnh và ưu điểm đó, phát huy sức sáng tạo cộng đồng, theo một cách tiếp cận Phát triển cộng đồng dựa vào gây dựng tài sản (Asset Based Community Development), viết tắt là ABCD và trường hợp ứng dụng thành công của Etiopia.

Lý luận và bài học kinh nghiệm của Etiopia

Phần trình bày của các chuyên gia gồm 5 phần chính. Thứ nhất, xác định nhu cầu, tài sản và thành viên của cộng đồng. Thứ hai, tập trung phân tích lý thuyết phát triển dựa vào nội lực cộng đồng, với hình tượng bao trùm “Tham gia mà cảm thấy cái đó không phải của chính mình thì chẳng khác nào đang diễn một vở kịch” . Thứ ba, phân tích những nhân tố tác động đến cách tiếp cận ABCD trong một khung sinh kế bền vững: kinh nghiệm cộng đồng có được, Sự tham gia và các mối quan hệ giữa các thành viên, Năng lực tài sản cộng đồng, cách tiếp cận sinh kế bền vững, vốn xã hội, phát triển kinh tế cộng đồng và các cách tiếp cận đa dạng hoá chủ thể. Thứ tư, trình bày những bài học thành công của Etiopia trong ứng dụng phát triển cộng đồng dựa vào gây dựng tài sản, trong việc cải thiện tài nguyên thiên nhiên và tài sản tài chính, tài sản vật chất, tăng lòng tin và tính tự chủ của các thành viên trong cộng đồng. Thứ năm, là những thách thức khi áp dụng cách tiếp cận này.

Quỹ Ford với chương trình hỗ trợ gây dựng tài sản cộng đồng

Trong hơn 10 năm gần đây, quỹ tài trợ quốc tế - Quỹ Ford đang hướng vào các hoạt động cấp tài trợ để góp phần gây dựng tài sản ở Châu Phi, Châu Á, Châu Mỹ La tinh và Hoa Kỳ, với tôn chỉ “Quỹ Ford là nguồn hỗ trợ cho những cá nhân và tổ chức có tư tưởng sáng tạo trên toàn thế giới”, theo mục tiêu của Ford trong suốt nửa thế kỷ qua là “tăng cường các giá trị dân chủ, giảm bớt nghèo khổ và bất công, thúc đẩy hợp tác quốc tế và đẩy mạnh thành tựu của con người”. Với sự trợ giúp của Quỹ Ford, công việc gây dựng tài sản ở một số nơi đang giúp giảm nghèo khổ và bất công, với hàng loạt các chiến lược cải thiện điều kiện gây dựng tài sản và trực tiếp ham gia gây dựng tài sản cho những người và cộng đồng thu nhập thấp, từ vùng Amazon của Braxin, từ Mêhicô tới Cairô và Nam Phi, Oklahoma và khu bảo tồn của người bản địa Hoa Kỳ. Những câu chuyện đã minh hoạ được khả năng của những con người và những tổ chức làm nên những khác biệt lớn trong việc tạo dựng, phân phối và sử dụng những tài sản then chốt của cộng đồng, trong mục tiêu giảm bớt nghèo khổ và bất công.

Ở Braxin, là câu chuyện của vùng rừng mưa và chính quyền bang Acre xây dựng năng lực bảo vệ và phát huy tài nguyên thiên nhiên vì sự phát triển bền vững.

Ở Nam Phi, là câu chuyện thiết lập liên minh giữa 10 tổ chức cộng đồng và 20 doanh nghiệp tư nhân để hình thành nên Tập đoàn liên danh- Tờ rớt giáo dục cung (JET) để phục vụ những nhóm người thiệt thòi, cải thiện bức tranh về việc làm và thay đổi căn bản hệ thống giáo dục-đào tạo của quốc gia.

Ở Hoa Kỳ, là câu chuyện thành công về khuyến khích được những người Mỹ có thu nhập thấp dành dụm tiền, sau đó sử dụng số tài sản tài chính lớn dần lên ấy đề đầu tư vào cuộc sống, ở nhiều cộng đồng nông thôn và thành thị, trong đó có Tulsa, bang Oklahoma.

Ở Montana, là câu chuyện người dân tại khu bảo tồn Blackfeet thu gom nguồn vốn cộng đồng thông qua tăng cường quan hệ giữa người Bản địa và người không phải là bản địa qua một lễ hội văn hoá-Vũ hội mùa trăng và Bán đấu giá nghệ thuật Anh-điêng. Kể từ năm 1993, sáng kiến này đã giúp tăng tài sản của Quỹ cộng đồng Montana từ 4,5 triệu USD lên 35 triệu USD.

Ở Ai cập, là câu chuyện cư dân ở những vùng đô thị với công việc thu gom và tái chế phế liệu cho những cơ hội kinh tế mới, và cải thiện môi trường, giải quyết việc làm, tạo thu nhập.

Và ở Ấn Độ, là câu chuyện phụ nữ đang được tăng cường bảo vệ sức khoẻ sinh sản của mình, một trong những tài sản quan trọng nhất của họ, để ngăn chặn bạo lực đối với phụ nữ.

Gây dựng tài sản cộng đồng-Hướng đi mới trong PTNT Việt Nam?

Trở lại thực tiễn Việt Nam, Giáo Sư Viện Sỹ Đào Thế Tuấn trăn trở “Có một nghịch lý trong phát triển nông thôn Việt Nam, đó là Chính phủ thì luôn quan tâm đến câu chuyện xuất khẩu, là làm thế nào để đưa Việt Nam trở thành nước xuất khẩu gạo, điều, cà phê đứng thứ nhất, thứ nhì thế giới, trong khi người nông dân thì đơn thuần thì luôn lo về kế sinh nhai của họ như thế nào. Vì vậy giữa Chính phủ và người dân có những mục tiêu khác nhau.” Một câu hỏi lớn đặt ra đó là với những bài học thành công ở các nước, cách tiếp cận phát triển cộng đồng dựa vào gây dựng tài sản có ý nghĩa và vai trò đến đâu trong công cuộc phát triển nông thôn mới Việt Nam hiện nay?

Để tìm được lời giải rõ ràng, cần phải có một nghiên cứu điển hình về các câu chuyện thành công ở Việt Nam trong phát triển cộng đồng dựa vào gây dựng tài sản, đưa ra mô hình và thực hiện các nghiên cứu, trao đổi cần thiết để xây dựng một phương pháp tiếp cận ABCD của Việt Nam, phù hợp với điều kiện kinh tế xã hội và thành tựu 20 năm Đổi Mới, trước khi đưa ra kết luận cuối cùng, Tiến Sỹ Viện Trưởng Đặng Kim Sơn kết luận tại Hội thảo.

Hoàng Ngân

NỘI DUNG KHÁC

Sáng kiến cải cách APEC

28-4-2006

Để chuẩn bị cho Hội nghị cấp cao APEC lần thứ 14 diễn ra tại Hà Nội tháng 11 năm 2006, Viện Khoa học xã hội Việt Nam đã tổ chức chương trình hội thảo quốc tế về APEC mang tên “Cải cách và chiều hướng phát triển của APEC: các sáng kiến mới để cụ thể hóa lộ trình Busan và xây dựng chương trình hành động Hà Nội”

“Ba cải tạo” và “Hai hỗ trợ”cho nông sản Lào Cai

24-4-2006

Ngày 21 tháng 4 năm 2006, tại Sở Nông nghiệp &PTNT tỉnh Lào Cai, Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, phối hợp với Viện Nghiên cứu cây ăn quả và Sở NN Lào Cai diễn ra hội thảo “Hệ thống sản xuất và marketing rau quả ở vùng núi phía bắc-Trường hợp của Lào Cai tập trung vào ba loại hàng hoá chính của Lào Cai là nhãn, mận và su su”, trong khuôn khổ tài trợ dự án ACIAR.

Phân tích dữ liệu định tính bằng NVivo

14-4-2006

Trong khuôn khổ các chương trình đào tạo do nhóm nghiên cứu MALICA (Quan hệ giữa thị trường và nông nghiệp cho các thành phố châu Á – CIRAD IOS VASI RIFAV) tổ chức, một khoá học hai ngày với chủ đề “Sử dụng phần mềm Nvivo” đã được tổ chức ngày 13 và 14 tháng 4 năm 2006 tại Viện xã hội học.

Năng suất cà phê Việt Nam cao hay thấp?

13-4-2006

Sáng ngày 13 tháng 4 năm 2006, Trung tâm Tư vấn Chính sách Nông nghiệp tổ chức Hội thảo “Kết quả nghiên cứu điều tra thực địa và Dự báo, giám sát cung ngành hàng cà phê Việt Nam”.

Đa dạng sinh học

7-4-2006

Trong khuôn khổ các hội thảo do nhóm nghiên cứu MALICA - một chương trình hợp tác giữa Trung tâm hợp tác quốc tế về nghiên cứu phát triển nông nghiệp (CIRAD), Viện Xã hội học (IOS), ngày 6/4/2006 đã diễn ra hội thảo “Đa dạng sinh học, thể chế quốc tế trong quản lý các nguồn gen-Khoa học xã hội và đa dạng sinh học”.

Phát triển Cơ sở dữ liệu

6-4-2006

Sáng ngày 6 tháng 4 năm 2006, tại Hội trường Viện Chính sách Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, Trung tâm thông tin Chiến lược tổ chức Hội thảo “Giới thiệu Website, Cơ sở Dữ liệu và hướng phát triển trong thời gian tới”, dự án MISPA tài trợ.

Phát triển bền vững vùng ven đô ở khu vực Đông Á

5-4-2006

Tại phòng họp Hồ Chí Minh, ngày 4 tháng 4 năm 2006, nhóm chuyên gia nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, Công ty tư vấn kinh tế Mêkông, Halcrow đã trình bày dự thảo thứ nhất của báo cáo Nghiên cứu về phát triển bền vững vùng ven đô. Chủ toạ cuộc toạ đàm Ông Dan Biller, Ngân hàng Thế giới, giới thiệu về nghiên cứu.

Nghiên cứu hoàn thiện các hình thức khoán trong nông-lâm trường

24-3-2006

 1. Khoán là một hình thức tổ chức sản xuất kinh doanh có hiệu quả trong nông-lâm nghiệp, nó phù hợp với đặc điểm sản xuất mang tính sinh học và quy luật phát triển của nền kinh tế thị trường. Các hình thức khoán trong sản xuất nông-lâm nghiệp ra đời và phát triển từ thấp đến cao tuỳ thuộc chủ yếu vào năng lực của bên nhận khoán và mức độ phân công lao động, phân quyền quản lý và tổ chức sản xuất của bên giao khoán cho bên nhận khoán. 

Nghiên cứu chính sách và giải pháp phát triển kinh tế tư nhân trong lĩnh vực chế biến và tiêu thụ rau quả tại 2 tỉnh Hải Dương và Bắc Giang

24-3-2006

Từ nghiên cứu trên ta rút ra một số kết luận như sau:
Một là: Vấn đề tiêu thụ rau quả ở nước ta đang là một vấn đề bức xúc của hầu hết các hộ nông dân sản xuất rau quả hàng hóa.  Thời gian qua giá cả của rau quả không ổn định dẫn tới thiệt hại cho người nông dân. Để giải quyết được vấn đề này cần phải đẩy mạnh công việc chế biến và tiêu thụ rau quả cho người nông dân. Tuy nhiên chỉ một mình khu vực nhà nước không thể đảm đương được công việc này mà cần phải có sự tham gia của khu vực kinh tế tư nhân nhằm khai thác hết tiềm năng về vốn và nhân lực trong xã hội.

Thực trạng và giải pháp chủ yếu nâng cao năng lực hội nhập kinh tế quốc tế của các doanh nghiệp nông lâm nghiệp nước ta

24-3-2006

Qua khảo sát thực trạng nhóm nghiên cứu nhận thấy phần nào làm rõ bức tranh về năng lực hội nhập của các doanh nghiệp trong ngành nông lâm nghiệp thông qua hệ thống một số chỉ tiêu đánh giá trực tiếp cũng như gián tiếp.
1. Hội nhập kinh tế quốc tế là một xu thế khách quan trong quan hệ kinh tế quốc tế và là mức phát triển cao của sự phân công lao động quốc tế. Quá trình này tác động đến tất cả các nền kinh tế trên thế giới. Nó là sự đan xen, gắn bó và phụ thuộc lẫn nhau trong quá trình vừa hợp tác và đấu tranh bảo vệ lợi ích của các quốc gia.

Các yếu tố tác động đến quá trình chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn Việt Nam

24-3-2006

Hà nội, ngày 23 tháng 3 năm 2006, tại Viện Chính sách và Chiến lược Phát triển Nông nghiệp Nông thôn, trong khuôn khổ dự án MISPA, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) báo cáo cuối kỳ đề tài “Các yếu tố tác động đến quá trình chuyển dịch cơ cấu lao động nông thôn Việt Nam”.

Hội nghị cán bộ công chức Viện Chính sách và Chiến lược Nông nghiệp Nông thôn

10-3-2006

Ngày 9/3/2006 tại hội trường Viện Chính sách và Chiến lược Nông nghiệp nông thôn đã tổ chức "Hội nghị cán bộ công chức Viện Chính sách và Chiến lược Nông nghiệp Nông thôn". Đến với hội nghị có đầy đủ cán bộ nhân viên của Viện. Ban lãnh đạo đọc báo cáo tổng kết hoạtđộng của Viện năm 2005 và phương hướng nhiệm vụ năm 2006.