TIN TỨC-SỰ KIỆN

Mở khóa thể chế để mở cánh cửa vào 4.0

Ngày đăng: 11 | 06 | 2018

Thể chế được coi là ổ khóa lớn nhất đang giữ chân chúng ta bắt kịp cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 - cuộc cách mạng hứa hẹn mang lại nhiều cơ hội để Việt Nam có thể bứt phá đuổi kịp các quốc gia phát triển.

Chiến lược quốc gia về CMCN 4.0 đang được Viện Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) xây dựng nhìn nhận cuộc CMCN lần thứ 4 đang hình thành và phát triển một cách tự nhiên, độc lập với ý chí chủ quan của nhà nước và chắc chắn “nó” sẽ đến, nhưng nhanh hay chậm hoàn toàn do lựa chọn mỗi quốc gia.

Đây được cho là cơ hội to lớn để Việt Nam đi tắt đón đầu, nhanh chóng tiệm cận thị trường thế giới dựa trên nền tảng số/Inetrnet tăng trưởng nhanh, giá trị gia tăng cao. Hơn cả, đó là cơ hội đầu tư và phát triển các ngành mới, chiếm vị trí quan trọng trong chuỗi cung ứng, ví dụ như phần mềm điều khiển ô tô, AI trong y học... Sự tổng hoà những cơ hội này sẽ giúp ứng dụng, bắt kịp và vươn lên đi đầu cho các nước đang phát triển như Việt Nam.

Tuy nhiên, để bắt kịp và tiến vào cuộc cách mạng này không hề đơn giản mà đang đặt ra nhiều thách thức. Dự thảo Chiến lược quốc gia về CMCN 4.0 chỉ ra hiện trạng Việt Nam đang bộc lộ rất nhiều điểm yếu.

Các chỉ số về chất lượng thể chế mặc dù đã có sự cải thiện nhưng vẫn đang ở mức thấp. Đơn cử như điểm số năng lực cạnh tranh 4.0, Việt Nam mới đạt 51,2 điểm trên thang điểm 100, xếp vị trí số 70/120 quốc gia. Bên cạnh đó, vấn đề bảo vệ sở hữu trí tuệ được chỉ ra là kém và thể chế cho hệ sinh thái startup và thương mại điện tử chưa đầy đủ.

Ngoài ra, bên cạnh khối doanh nghiệp FDI không có nhu cầu đổi mới công nghệ hoặc chuyển giao công nghệ, thì trình độ công nghệ thấp của khu vực doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng đang được xem là những hạn chế.

Vì vậy, trong những thách thức đã được Chiến lược nhận diện, ngoài sự cạnh tranh từ quốc tế, nguy cơ tụt hậu, lệ thuộc công nghệ và sản phẩm tiêu dùng, thiếu vốn đầu tư để nâng cấp công nghệ, thì quan trọng hơn cả, đó là hệ thống thể chế kém linh hoạt, không phù hợp CMCN 4.0, do vậy hành lang pháp lý không rõ ràng, cản trở sự sáng tạo.

Hầu hết các chuyên gia đóng góp ý cho dự thảo Chiến lược đều đồng tình quan điểm, môi trường thể chế chính là yếu tố quyết định việc doanh nghiệp có đầu tư đổi mới công nghệ và sáng tạo công nghệ hay không?

Xuất phát từ thực trạng, cơ hội và thách thức đó, một trong những giải pháp được đưa ra tại Chiến lược đó là xây dựng thể chế để thực hiện chuyển đổi số trong bộ máy nhà nước cả về tư duy quản lý và công cụ quản lý. Đây được xem là điều kiện tiên quyết tạo nền tảng để phát triển CMCN 4.0 ở Việt Nam.

Kinh nghiệm của thế giới và một số nước trong khu vực cho thấy, khung chính sách quốc gia về công nghiệp 4.0 của các nước phát triển như Mỹ, Đức, Singapore đang tập trung vào phát triển trí tuệ nhân tạo, nhà máy thông minh, chế tạo công nghệ cao.

Trong khi đó các nước đang phát triển như Malaysia tập trung vào các trọng tâm như đối tác chiến lược trong chế tạo thông minh, điểm đến hàng đầu cho công nghệ cao (FDI); giải pháp cho doanh nghiệp chuyển đổi sang công nghệ cao hướng đến tâp trung vào chế tạo.

Hay như Ấn Độ đang xây dựng chính sách công nghiệp sẵn sàng cho tương lai, trong đó tập trung vào phát triển kinh tế số trên nền tảng công nghiệp phần mềm sẵn có. Xây dựng hệ sinh thái cho chế tạo thông minh và hỗ trợ sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp nâng cao công nghệ trong chế tạo. Ngoài ra, cũng chú trọng đến thành phố thông minh, với 100 dự án trong giai đoạn 2015 – 2019.

Vì vậy, theo các chuyên gia, để đưa ra được một chiến lược phát triển phù hợp với tình hình hiện tại của Việt Nam, chiến lược khi đưa ra nên có sự tham khảo và kế thừa kinh nghiệm của khu vực và thế giới. Từ đó, đề xuất xây dựng hệ thống thể chế mới phục vụ quản lý nhà nước trên cơ sở tạo điều kiện phát triển những lĩnh vực mà Việt Nam mong muốn.

 

http://baodautu.vn

NỘI DUNG KHÁC

Thay đổi tư duy sản xuất: Để không còn “nông nghiệp giải cứu”

1-6-2018

Nông nghiệp với những câu chuyện nhức nhối như “giải cứu nông sản”, “thẻ vàng”, sản xuất nông nghiệp bền vững,... trở thành điểm “nóng” của phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội tại kỳ họp thứ năm, Quốc hội khóa XIV.

Nông sản Việt mất dần lợi thế xuất khẩu khi thiếu thương hiệu

5-6-2018

Hàng nông sản Việt Nam chủ yếu vẫn là xuất thô, không có thương hiệu thương mại nên không tạo sự khác biệt sẽ mất dần lợi thế xuất khẩu.

Nông nghiệp công nghệ cao – thị trường đầu tư “màu mỡ”

24-4-2018

Thị trường nông nghiệp công nghệ cao ngày càng trở nên hấp dẫn khi hàng loạt “đại gia” nhảy vào cuộc chơi này.

FDI vào nông nghiệp bao giờ hết “còi cọc”?

24-5-2018

Hợp tác đầu tư vào nông nghiệp đang trở thành xu hướng, tuy nhiên, dòng vốn FDI vào lĩnh vực này vẫn “còi cọc”.

Chính phủ “gỡ khó” cho doanh nghiệp nông nghiệp công nghệ cao

1-6-2018

Thủ tướng Chính phủ vừa giao Bộ Tài nguyên và Môi trường tháo gỡ vướng mắc trong việc cấp giấy chứng nhận tài sản hình thành trên đất nông nghiệp công nghệ cao.

Chuẩn hóa quy trình kiểm tra chất lượng hàng hóa xuất, nhập khẩu

30-5-2018

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ vừa có ý kiến về chuẩn hóa quy trình, thủ tục kiểm tra chất lượng sản phẩm, hàng hóa xuất, nhập khẩu thuộc trách nhiệm quản lý của các Bộ, ngành trong triển khai áp dụng Cơ chế một cửa quốc gia.

"Giải cứu nông sản": Tái cơ cấu ba nhóm sản phẩm đi đúng hướng

25-5-2018

“Tại sao có nhiều hội thảo, hội nghị bàn cách giải cứu nông sản, mà không bàn cách không giải cứu nông sản - đó mới là giải pháp căn cơ, lâu dài trong tiến trình cơ cấu ngành nông nghiệp”.

5 năm tái cơ cấu nông nghiệp: “Liều thuốc” cho lúa gạo và cà phê

16-5-2018

Được triển khai từ năm 2015, dự án chuyển đổi nông nghiệp bền vững tại Việt Nam (VnSAT) có tổng vốn 301 triệu USD (tương đương 6.472 tỷ đồng), trong đó có 237 triệu USD là nguồn vốn vay ưu đãi do Ngân hàng Thế giới (WB) tài trợ tập trung vào hai ngành hàng nông sản chủ lực lúa gạo và cà phê. Đây được coi là “liều thuốc” tăng lực để tái cơ cấu 2 ngành hàng này.

5 năm tái cơ cấu nông nghiệp: Liên kết chuỗi - “con át chủ bài”

15-5-2018

Để tái cơ cấu (TCC) nền nông nghiệp theo hướng hiện đại và phát triển bền vững, yêu cầu đặt ra cho các bộ, ngành là phải xây dựng được chuỗi liên kết, từ đó tạo ra sản phẩm sạch, chất lượng, có sức cạnh tranh… Sau 5 năm, những kết quả đạt được rất khả quan.

Cần tiêu chuẩn hóa chất lượng nông sản Việt để tăng cơ hội xuất khẩu

12-5-2018

Điểm yếu của các doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia xuất khẩu nông sản, thực phẩm chính là ở chỗ rất ít coi trọng tiêu chuẩn chất lượng.

Những mô hình tích tụ ruộng đất hiệu quả

11-5-2018

Những năm gần đây, chính sách, pháp luật về đất đai trong nông nghiệp ngày càng được hoàn thiện, phù hợp hơn với cơ chế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Qua đó, góp phần tăng năng suất lao động, hiệu quả sử dụng đất,...

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường trực tiếp đi kết nối mở cửa thị trường Nhật

27-4-2018

Nhận lời mời của Bộ trưởng Nông lâm ngư nghiệp Nhật Bản Ngài Ken Saito, Đoàn công tác của Bộ Nông nghiệp và PTNT do Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đã thăm và làm việc tại Nhật Bản từ ngày 23 – 24/4/2018. Tham gia Đoàn công tác có đại diện của 7 tỉnh, thành phố và hơn 20 doanh nghiệp.