TIN TỨC-SỰ KIỆN

Dự báo kém nên giá xuất khẩu rớt

Ngày đăng: 04 | 05 | 2013

Theo chuyên gia Nguyễn Đình Bích thuộc Viện Nghiên cứu Thương mại (Bộ Công Thương), trong năm 2013 và nhiều năm tới, giá mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực không thể tăng thêm nữa.

Như bài "Giá xuất khẩu thấp bởi nâng lượng quên chất" đăng ngày 2-5-2013 đã đề cập, các ngành hàng xuất khẩu mải lo đặt mục tiêu năm sau cao hơn năm trước mà quên giải quyết bài toán đầu ra nên giá xuất khẩu giảm mạnh. Đáng lo ngại hơn khi theo chuyên gia Nguyễn Đình Bích thuộc Viện Nghiên cứu Thương mại (Bộ Công Thương), thì trong năm 2013 và nhiều năm tới, giá mặt hàng nông sản xuất khẩu chủ lực không thể tăng thêm nữa, trong khi giá đầu vào vẫn tăng cao. Do đó việc nâng giá xuất khẩu càng lúc càng khó khăn.
Không đủ năng lực dự báo
Vì sao các ngành hàng xuất khẩu cứ đặt mục tiêu năm sau cao hơn năm trước, thưa ông?
+ ÔngNguyễn Đình Bích: Con số mục tiêu kim ngạch xuất khẩu năm sau cao hơn năm trước do các ngành hàng đưa ra đều dựa trên những cơ sở thông tin được dự báo chứ không phải bạ đâu làm đấy! Thế nhưng sai lầm ở chỗ là các ngành đưa ra hướng phát triển mà lại mất khả năng kiểm soát nguồn cung sản xuất lẫn xuất khẩu. Doanh nghiệp (DN) thì có thể tự điều tiết cung cầu để xuất khẩu hợp lý nhưng thông tin dự báo từ hiệp hội, ban ngành sẽ khiến các địa phương phát triển sản xuất tự phát, nguồn cung bung ra gấp nhiều lần con số dự báo đưa ra. Hậu quả là tồn kho lớn, giá trong nước giảm, giá xuất khẩu cũng giảm theo. Xây dựng chiến lược phát triển sản xuất, xuất khẩu là việc phải làm liên tục hằng quý, hằng năm mới bền vững được.
Vậy chỉ tiêu phát triển các ngành đưa ra được dựa trên những cơ sở nào?
+ Kế hoạch xuất khẩu các ngành hàng đưa ra không phải chỉ do hiệp hội mà còn nhiều bô,̣ ngành liên quan dự báo, chủ yếu sử dụng thông tin từ Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp Quốc (FAO). Từ đó các đơn vị tổng hợp, gắn vào dự báo của ngành mình rồi đưa ra con số phát triển sản xuất, xuất khẩu tương ứng.
Tuy nhiên, do cơ sở thông tin lấy từ nhiều nguồn nên kết quả rất khác nhau. Thậm chí một thị trường còn có nhiều dự báo khác nhau. Như Mỹ mỗi năm đưa ra 12 lần dự báo thị trường, thông tin công bố không giống nhau và khó xác định nguồn chính xác hay không. Hay như ở Việt Nam mà hiệp hội, hải quan, bộ… mỗi nơi cũng đưa ra một số liệu khác nhau.
Và phải thừa nhận rằng Việt Nam không đủ tiềm lực dự báo thị trường, các kế hoạch đưa ra không có cơ sở chính xác.
Tăng quy định xuất khẩu có điều kiện
Như thế theo ông có nên cấp quota xuất khẩu đối với những ngành có nguồn cung quá mức?
+ Quota xuất khẩu là quy định của một nước về hạn ngạch hay hạn chế số lượng cao nhất của một mặt hàng, một nhóm hàng được phép xuất khẩu trong một thời gian nhất định. Hiện Việt Nam đang áp dụng quota đối với nhập khẩu nhằm bảo vệ hàng sản xuất trong nước, ngược lại ta khuyến khích đẩy mạnh xuất khẩu.
Cấp quota xuất khẩu là cách làm hay nhưng chỉ trong trường hợp chúng ta quản lý được chuỗi sản xuất cung ứng đồng bộ. Việt Nam không làm được bởi không thể cấp quota xuất khẩu cho DN mà cứ để nông dân sản xuất manh mún, tự phát. Hơn nữa, cấp quota dễ dẫn đến tiêu cực, chắc chắn sẽ có trường hợp DN mua rồi bán lại quota. Mức quota bao nhiêu cũng khó xác định vì hiện dự báo của ta vốn đã không chính xác.
Các nước trên thế giới quản lý cung cầu các ngành xuất khẩu như thế nào, thưa ông?
+ Thái Lan họ cũng điều hành xuất khẩu giống Việt Nam nhưng hoạt động bên trong hoàn toàn khác. Ví như mặt hàng nông sản, Thái Lan có các mối thị trường nhập khẩu và họ kiểm soát được nguồn nhu cầu ở đây, từ đó điều chỉnh nguồn xuất khẩu hợp lý. Gạo Thái Lan tồn kho, không bán được không phải do cách quản lý điều hành mà vì chính sách trợ giá cho nông dân. Bằng chứng là giá gạo Thái Lan xuất khẩu vẫn ở mức cao nhất thế giới.
Còn ở Mỹ có một cơ quan chuyên trách về dự báo thị trường, tổng hợp thông tin từ tùy viên các ngành hàng xuất khẩu khắp thế giới. Từ đó, họ đưa ra dự báo chi tiết về nhu cầu thị trường từng ngành xuất khẩu. Với cách cấp quota thì các nước liên châu Âu làm được nhờ cân đối được cung cầu, sản xuất thừa thì bị phạt.
Vậy nước ta cần làm gì để nâng giá các mặt hàng xuất khẩu?
+ Đối với Việt Nam, để tăng giá xuất khẩu phải kiểm soát được nguồn cung, đồng thời kiểm soát đầu mối xuất khẩu thông qua quy định xuất khẩu có điều kiện như một số ngành gạo, cà phê, cá tra… đang làm. Trong các quy định này cần phân tích lợi hại rõ ràng và làm mạnh tay để tạo sự đồng tình trong DN.
Bên cạnh đó, phải tính ngay việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng sang sản phẩm có lợi thế cạnh tranh. Chẳng hạn như chăn nuôi đang tăng trưởng thấp, phải tính toán để giá đầu vào (thức ăn chăn nuôi) ổn định, từ đó phát triển ngành chăn nuôi có giá trị cao hơn. Và phải tăng cường sản xuất các loại cây trồng phải nhập nhiều như ngô, đậu tương, đậu nành…
Xin cảm ơn ông.
Quy định xuất khẩu có điều kiện là hợp lý
“Quy định ngành hàng xuất khẩu có điều kiện là cách làm hợp lý để đảm bảo nguồn nguyên liệu, sàng lọc những DN xuất khẩu có năng lực, uy tín và cốt yếu là nâng được giá bán. Ngành cà phê đang dự kiến áp dụng quy định này nhưng vẫn chưa nhận được sự đồng tình từ các DN. Nếu quy định này có sự chỉ đạo từ Chính phủ, đưa ra những quy định hợp lý thì may ra tạo được sự thống nhất DN làm theo.” - Ông NGUYỄN NAM HẢI, Phó Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (VICOFA)
 
Theo Pháp luật TPHCM

 

NỘI DUNG KHÁC

Giá xuất khẩu giảm bởi nâng lượng quên chất

3-5-2013

Mải lo đặt mục tiêu năm sau cao hơn năm trước nên các ngành xuất khẩu đã quên giải quyết bài toán đầu ra khiến giá xuất khẩu rớt thê thảm.

Chính sách tạm trữ “lạc điệu”

3-5-2013

Theo phân tích của một số chuyên gia ngành cà phê, để tăng hiệu quả trong việc hỗ trợ vốn ưu đãi, các cơ quan, chính quyền cần tham mưu cho Chính phủ để thay đổi cách tạm trữ. Thay vì hỗ trợ cho DN như hiện nay, ông Vũ Trọng Bình - Phó Viện trưởng Viện Chính sách và Chiến lược nông nghiệp và phát triển nông thôn cho rằng, cần hỗ trợ trực tiếp cho nông dân...

Tín dụng cho cây cà phê

3-5-2013

Sau lúa gạo và thuỷ sản, có lẽ cà phê là ngành hàng được Chính phủ dành cho nhiều chính sách ưu đãi nhất về vốn vay để phát triển sản xuất - kinh doanh - xuất khẩu. Tuy nhiên, để những đồng vốn cho cây cà phê thực sự đến được với người nông dân thì cần có sự phối hợp giữa các địa phương và các cơ quan liên ngành, tạo ra sự minh bạch, công bằng trong cả chuỗi giá trị từ sản xuất đến tiêu thụ.

IPSARD chia tay cán bộ gạo cội

26-4-2013

Ngày 26/04/2013 tại Hội trường, Ipsard đã tổ chức buổi liên hoan chia tay thân mật với bác Ngô Văn Hải – một cán bộ gạo cội với 30 năm cống hiến, làm việc và công tác tại Viện Chính sách và Chiến lược phát triển nông thôn.

Vì một nền nông nghiệp phát triển bền vững

22-4-2013

Việc ra đời Tổng hội NN-PTNT Việt Nam được coi là bước tiến quan trọng trong việc tập hợp các hội, hiệp hội xã hội nghề nghiệp trong một tổ chức quy củ, hoạt động vì một mục tiêu chung, đó là hướng đến một nền nông nghiệp Việt Nam phát triển bền vững.

Nông - thủy sản xuất khẩu vượt khó nhờ chinh phục thị trường mới

22-4-2013

Trong bối cảnh xuất khẩu (XK) nhiều mặt hàng nông sản khó khăn, giá liên tục sụt giảm, thì nhiều doanh nghiệp đã tìm cách đa dạng hóa thị trường XK và mở được các thị trường mới, từ đó thu lợi nhuận cao.

Thu mua tạm trữ lúa gạo: Kém hiệu quả vì triển khai chậm

18-4-2013

Sau 3 năm thực hiện chương trình hỗ trợ 100% lãi suất vốn vay thu mua tạm trữ lúa gạo của Chính phủ, có thể thấy, người trồng lúa vẫn chưa thực sự được hưởng lợi nhiều từ chính sách này. Nhìn lại các đợt triển khai thu mua tạm trữ lúa gạo từ năm 2010 đến nay, bất cứ ai cũng có thể nhận thấy thời điểm thu mua không hợp lý, cộng với những động thái thiếu công bằng từ Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) khiến chính sách này không mang lại hiệu quả như mong đợi.

Tìm cách giải cứu chăn nuôi

20-4-2013

Trong 2 ngày 16 và 17/4, Cục Chăn nuôi (Bộ NN-PTNT) và Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công thương) đã phối hợp đi khảo sát tại hai vùng trọng điểm nuôi heo là Đồng Nai và Bình Dương; đồng thời làm việc với Sở Công thương TP.HCM về chương trình bình ổn giá nhằm giúp vực dậy giá heo cho nông dân…

Nuôi thủy sản XK: Được vay vốn tín dụng XK để mua thức ăn

15-4-2013

Bộ Tài chính đang đề xuất bổ sung thêm đối tượng vay vốn theo cơ chế tín dụng xuất khẩu (XK) là các doanh nghiệp có nhu cầu vay vốn để mua thức ăn chăn nuôi thủy sản phục vụ XK.

Xuất siêu nông sản: Mặt trái tấm huy chương

11-4-2013

Theo Bộ Nông nghiệp và PTNT, năm 2012, tổng kim ngạch nhập khẩu các mặt hàng vật tư, phân bón phục vụ sản xuất nông nghiệp đạt 16,94 tỷ USD (tăng 5% so với năm 2011), trong khi tổng kim ngạch xuất khẩu các mặt hàng nông nghiệp ước đạt 27,54 tỷ USD (tăng 9,7%). Như vậy, ngành nông nghiệp xuất siêu 10,6 tỷ USD. Thành tựu đáng tự hào này rất đáng được ghi nhận. Tuy nhiên, phía sau con số này, còn nhiều điều phải bàn…

Hơn 7.600 tỷ đồng cho vay để mua tạm trữ lúa gạo

10-4-2013

Theo Ngân hàng Nhà nước, kết thúc thời gian thu mua tạm trữ thóc, gạo vụ Đông Xuân năm 2012-2013, doanh số cho vay của các ngân hàng thương mại đạt 7.612 tỷ đồng, tương đương với khối lượng thu mua tạm trữ 951.630 tấn quy gạo.

Ngành nông nghiệp nhìn từ thị trường: Sức chống đỡ yếu

10-4-2013

Nhiều năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã đóng vai trò “trụ đỡ” trong phát triển kinh tế đất nước, đồng thời như một “hầm trú ẩn” của nền kinh tế những lúc khó khăn. Tuy nhiên, trong bối cảnh khủng khoảng tài chính thế giới, cộng với những biến động kinh tế vĩ mô, nông nghiệp không còn là “trụ đỡ” vững vàng nữa, mà ngược lại, chúng ta cần sớm có giải pháp “cứu” ngành này.