Đề tài nghiên cứu: “Mô hình lưu lượng dòng chảy đo lường lượng nước cho sản xuất nông nghiệp và dự trữ để bảo vệ môi trường” của nhóm nghiên cứu do Giáo sư R.Quentin Grafton đứng đầu với sự cộng tác của Giáo sư Tom Kompas, Tiến sĩ Chu Hoàng Long, đến từ ANU và Giáo sư Michael Stewardson đến từ Đại học Melbourne đã trả lời câu hỏi đang gây tranh cãi lớn hiện nay của Australia trong lĩnh vực môi trường: Nên dành bao nhiêu lượng nước tưới cho nông nghiệp mà không gây nguy hại cho môi trường.
 |
|
Tiến sĩ Chu Hoàng Long và Giải thưởng Eureka 2011.
|
Bay Vút đã có cuộc trò chuyện với Tiến sĩ Chu Hoàng Long về những thành công của nhóm nghiên cứu tại lễ trao giải Eureka năm nay.
Bay Vút: Anh có thể cho biết đề tài nghiên cứu đoạt giải Eureka 2011 trong lĩnh vực Quản lý và sử dụng nguồn nước của anh và các cộng sự được bắt đầu từ bao giờ và kết quả cuối cùng của nghiên cứu như thế nào?
TS. Chu Hoàng Long: “Rất khó nói đề tài nghiên cứu này bắt đầu từ năm nào vì ý tưởng phải có một công cụ để xác định việc phân bổ nguồn nước một cách tối ưu có lẽ đã xuất hiện từ lâu trong suy nghĩ của các nhà kinh tế học, đặc biệt ở một nước được coi là khô hạn như Australia. Trước nghiên cứu này, đã có nhiều tranh luận về việc làm sao giải quyết vấn đề này một cách thuyết phục và hợp lý. Vì thế sau khi xem xét những luồng ý kiến tranh luận và tình hình thực tế tại Australia, hai giáo sư trong nhóm nghiên cứu là Quentin Grafton và Tom Kompas đã trao đổi ý tưởng về đề tài này với tôi ngay khi tôi hoàn thành luận án tiến sỹ của mình vào năm 2009. Nhóm nghiên cứu hoàn thành đề tài vào cuối năm 2010 và công trình được công bố trên tạp chí Nghiên cứu nguồn nước (Water Resource Research) số 47 năm 2011”.
“Kết quả nghiên cứu được công bố đã giúp xác định phân bổ nguồn nước thế nào để tối ưu hóa lợi ích của xã hội trong khi vẫn đảm bảo tính bền vững của môi trường. Nghiên cứu có ý nghĩa không chỉ trong phạm vi khoa học thuần túy, mà còn tạo ra một sự thay đổi trong tư duy hoạch định chính sách tài nguyên nước. Cụ thể là con người nên tạo ra những đợt lũ có chu kỳ gần giống với tự nhiên để giảm thiểu những tổn thất về môi trường. Để minh họa, nhóm nghiên cứu đã tính toán cho vùng Murray Darling của Australia nhằm cho thấy nếu ứng dụng mô hình trong giai đoạn 2001-2009 thì sẽ tăng lợi ích ròng của xã hội lên khoảng từ 500 triệu đến 3 tỉ đô-la Mỹ so với những gì đã thực sự diễn ra trong cùng thời gian”.
Bay Vút: Vai trò của anh trong nghiên cứu này là gì? Cụ thể anh đảm nhiệm những công việc gì trong dự án?
TS. Chu Hoàng Long: “Rất khó có thể tách biệt vai trò của mỗi cá nhân riêng lẻ trong một nhóm nghiên cứu vì ngoài những kỹ năng, thế mạnh của mỗi người, sự phối hợp, hỗ trợ lẫn nhau là cực kỳ quan trọng. Điều này lại càng đúng với một nghiên cứu đa ngành. Tuy nhiên, xin trả lời tương đối cho câu hỏi trên là tôi đảm nhiệm việc xây dựng mô hình toán kinh tế và lập trình để giải các bài toán tối ưu hóa động có liên quan. Nếu bạn đọc bài viết trên tạp chí Nghiên cứu nguồn nước thì phần xây dựng mô hình và trình bày kết quả là phần chiếm nhiều trang nhất. Tuy nhiên, nếu không có ý tưởng, sự tổng hợp vững chắc về các nghiên cứu trước đó làm nền tảng cho nghiên cứu này, các kiến thức về vùng thực địa của hai Giáo sư Quentin Grafton và Tom Kompas, hoặc không có sự hỗ trợ về các nghiên cứu về môi trường từ Tiến sĩ Michael Stewardson thì tôi cũng không có đủ thông tin để xây dựng cũng như giải mô hình đó”.
Bay Vút: Ông Frank Howarth, Giám đốc Australia Museum, đã đánh giá mô hình này có ý nghĩa toàn cầu bởi nó có thể áp dụng cho tất cả các hệ thống sông trên thế giới. Đây cũng là mô hình đầu tiên trên thế giới giúp các nhà lãnh đạo và hoạch định chính sách có căn cứ khoa học để đưa ra quyết sách phân bố nguồn nước có lợi cho cả môi trường và kinh tế. Anh nghĩ như thế nào về đánh giá này?
TS. Chu Hoàng Long: “Đây là một ghi nhận tích cực về giá trị của nghiên cứu và qua đó đánh giá cao nỗ lực của cả nhóm. Việc bài viết được công bố trên một tạp chí có uy tín hàng đầu trong lĩnh vực tài nguyên nước như Tạp chí Nghiên cứu nguồn nước cũng đã cho thấy nó chứa đựng những điểm mà từ trước tới nay chưa ai đề cập. Còn nếu có mô hình nào đó tương tự đã được công bố rồi thì chắc chắn nghiên cứu này sẽ không lọt qua được sự sàng lọc của các nhà phản biện, vốn đều là những chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực này”.
“Liên quan đến khả năng ứng dụng thì trong khi thực hiện đề tài, cả nhóm nghiên cứu cũng thống nhất là dù lấy vùng Murray làm ví dụ minh hoạ, nhưng mô hình sẽ có thể áp dụng cho các hệ thống sông khác bằng cách thay đổi các tham số đưa vào mô hình. Vì vậy, nếu cần áp dụng mô hình cho một vùng nào khác ở bất kỳ đâu trên thế giới, ta chỉ cần tính toán những tham số cho vùng đó, rồi đưa vào máy tính, ấn nút và ngồi chờ kết quả”.
Bay Vút: Eureka là giải thưởng danh giá nhất trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học tại Australia. Mọi nhà khoa học đều biết rằng để có được khoảnh khắc “Eureka” là cả một quá trình lao động, cống hiến nghiêm túc, say mê của bản thân các nhà khoa học. Cảm nhận của anh khi nhận được giải thưởng Eureka?
TS. Chu Hoàng Long: “Cảm nhận đầu tiên của tôi là vui mừng và cả ngạc nhiên. Ngạc nhiên vì tôi không nghĩ là một người mới bước chân vào nghề nghiên cứu như mình lại có thể được nêu tên ở “Khoảnh khắc Eureka”. Sau đó, chắc cũng giống mọi người thôi, tôi nhớ đến những người thân, cùng các bạn bè, đồng nghiệp ở Australia cũng như ở Việt Nam đã từng hỗ trợ tôi rất nhiệt tình”.
Bay Vút: Những dự định trong tương lai của anh trong lĩnh vực nghiên cứu?
TS. Chu Hoàng Long: “Trước mắt, tôi sẽ tìm hiểu sâu hơn lĩnh vực tối ưu hóa các nguồn lực kinh tế, đồng thời sẽ hợp tác với một số tổ chức nghiên cứu của Việt Nam để thực hiện các nghiên cứu về những vấn đề có tác động tới chính sách kinh tế của Việt Nam. Cụ thể, tôi đang làm việc với Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam để triển khai nghiên cứu các phương án cung ứng nước sạch ở vùng núi sao cho hiệu quả. Sau đó có thể là dự án về các phương án phòng chống dịch bệnh trong nông nghiệp và một số dự án liên quan đến môi trường”.
Bay Vút: Nhiều người có dự định sống một vài năm tại các nước phát triển để tích lũy kinh nghiệm và trở về Việt Nam làm việc. Anh nghĩ sao về vấn đề này?
TS. Chu Hoàng Long: “Tôi nghĩ đây là một trong những hướng đi đáng được hoan nghênh. Nếu chúng ta có thể học tập kinh nghiệm, kỹ năng từ các nước phát triển để góp phần phát triển nền khoa học và giáo dục trong nước thì rất tốt. Thậm chí chỉ cần có các nhà nghiên cứu người Việt ở nước ngoài tham gia vào các nghiên cứu về Việt Nam cũng là đáng quý rồi vì họ tạo ra một cầu nối giữa nền khoa học trong nước với nền khoa học của các nước phát triển, vừa giúp thế giới hiểu về Việt Nam, vừa giúp Việt Nam được cập nhật với những tiến bộ mới nhất trong lĩnh vực khoa học. Bản thân mình, tôi cũng hy vọng là vừa có thể cập nhật những kiến thức mới nhất tại một nước phát triển như Australia, vừa có thể đem những kết quả nghiên cứu và kinh nghiệm giảng dạy của mình ứng dụng tại Việt Nam, và qua đó góp một phần sức lực của mình vào sự phát triển của nền khoa học Việt Nam”.
Bay Vút: Xin chân thành cảm ơn anh!
Nguồn: http://www.bayvut.com.au/n%C6%B0%E1%BB%9Bc-%C3%BAc/th%C3%AAm-m%E1%BB%99t-ng%C6%B0%E1%BB%9Di-vi%E1%BB%87t-%C4%91o%E1%BA%A1t-gi%E1%BA%A3i-eureka