Báo An ninh thủ đô: "Triển vọng thị trường, chất lượng và cơ cấu ngành hàng cà phê 2008"
Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2007 là năm đánh dấu sự thành công mới của ngành cà phê Việt Nam với tổng sản lượng xuất khẩu đạt 1,2 triệu tấn cà phê nhân, đạt tổng giá trị khoảng 1,8 tỷ USD. Giá cà phê nhân trong nước tăng nhanh liên tục, đến đầu nằm 2008 đã vượt mức 40.000 đ/kg, mức cao nhất trong vòng 9 năm qua, trở thành mặt hàng có tốc độ tăng giá nhanh thứ 2 trong các nông sản của Việt Nam. Tuy nhiên, những dấu hiệu đáng mừng này luôn kèm theo những nguy cơ tiềm ẩn mà trước đó Việt Nam đã có bài học từ cuộc khủng hoảng cà phê cuối thập kỷ 90 của thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21.
Ngành hàng cà phê là nguồn thu nhập quan trọng của 600 nghìn lao động và hơn 1 triệu người sống nhờ vào các hoạt động sản xuất kinh doanh có liên quan đến cà phê. Cà phê chiếm khoảng 8% tổng giá trị nông sản và 20% giá trị xuất khẩu nông nghiệp của Việt Nam.
Ông Diệp Kỉnh Tần- Thứ trưởng Bộ NN& PTNT đã đánh giá chung về Tổng quan và triển vọng phát triển về Nông nghiệp Việt nam. Chúng ta đang đứng đầu thế giới về sản xuất Cà phê Robusta, hạt tiêu, hạt điều. Đứng thứ 2 trên thế giới về gạo và đứng thứ 4 về cao su.
Hội thảo nhằm cung cấp thông tin về tình hình và triển vọng thị trường, chất lượng cà phê Việt Nam và thế giới, đề cập đến thách thức của ngành cà phê, cập nhật chính sách, phát triển ngành hàng cà phê ở Việt Nam, đặc biệt đề xuất những giải pháp tăng cường cơ cấu tổ chức của ngành hàng.
Đây là kênh thông tin tốt để Chính phủ, các doanh nghiệp và người trồng cà phê tham khảo khi ra các quyết định về sản xuất, kinh doanh.
Báo Việt Nam Net: "Gánh nặng chất lượng đè lên cà phê Việt Nam"
Hội tụ thuận lợi
Tại Hội thảo về Triển vọng Thị trường, Chất lượng và cơ cấu ngành hàng cà phê Việt Nam 2008, diễn ra ngày 26-27/3, tại Hà Nội, ông Nesto Osorio, Giám đốc điều hành Tổ chức Cà phê Thế giới (ICO), cho rằng, cung về cầu cà phê thế giới đang gặp nhau nên có thể nói, cà phê sản xuất ra bao nhiêu sẽ tiêu thụ hết bấy nhiêu. Riêng với Robusta, nhu cầu về cà phê này tiếp tục tăng 2-3%/năm.
Trong khi đó, giá cà phê thế giới nhiều tháng qua đã tăng lên mức rất cao. Đặc biệt, tháng 3/2008, giá Arabica thế giới đã tăng đáng kể và giá cà phê Robusta đã đạt mức cao nhất kể từ 14 năm qua vào ngày 5/3 khi leo lên ngưỡng 2.738 USD/tấn so với 2.100 USD/tấn đầu tháng 2/2008.
Ông Nesto Osorio dự đoán, từ nay đến niên vụ cà phê tới, giá cà phê sẽ vẫn duy trì ở mức cao như hiện nay, nếu có tăng giảm cũng chỉ khoảng 20% quanh mức hiện tại.
Hiện Brazil - đối thủ lớn nhất của cà phê Việt Nam - đang phải đối mặt với nhiều khó khăn khi gặp rủi ro về thời tiết như sương giá, hạn hán. Đồng Real của nước này cũng bị mất giá nghiêm trọng (tới 35%) so với đồng USD nên xuất khẩu cà phê không mang lại nhiều lợi nhuận. Sức cạnh tranh của cà phê nước này, chính ông Carlos Brando đến từ Công ty P&A - DN sản xuất, chế biến cà phê lớn nhất Brazil và của thế giới, thừa nhận rằng đang có sự suy giảm rõ rệt.
Việt Nam đang đứng thứ hai thế giới về lượng cà phê xuất khẩu, riêng cà phê Robusta, chúng ta chiếm vị trí quán quân. Năm 2007, diện tích cà phê của Việt Nam khoảng 506.000ha, sản lượng xấp xỉ 1 triệu tấn, kim ngạch thu về từ cà phê là 1,85 tỷ USD.
Bà Jenny Scharrer (Tổ chức Prosperity Inititives), cho biết, Việt Nam là nước được hưởng lợi lớn nhất từ việc tăng lượng tiêu thụ cà phê Robusta khi trong tương, việc tiêu thụ phụ thuộc hoàn toàn vào cầu của các nước sản xuất. Do vậy, Robusta vẫn là mặt hàng có tính quyết định.
Thách thức chất lượng
Theo ông Nesto Osorio, mặc dù trên 67% trong tổng số cà phê nhân Việt Nam xuất khẩu niên vụ 2006-2007 đã được giao hàng đúng như Bản cam kết 420 của tổ chức này và 88% cà phê nhân Arabica, 15% Robusta đã được xuất khẩu dưới các tiêu chí đưa ra trong bản cam kết, song, từ 10/2006-6/2007, đã có tới 958.667 bao cà phê Việt Nam bị loại thải trên thị trường Liffe của NewYork, chiếm 74% tổng sản lượng cà phê bị loại thải tại thị trường này. Chất lượng đang là thách thức lớn nhất mà cà phê Việt Nam phải đối mặt.
Trao đổi với báo giới, ông Lương Văn Tự cũng nói rằng ông "rất buồn vì điều đó". Hiện tiêu chuẩn chất lượng cà phê Robusta Việt Nam đã được công nhận là phù hợp với tiêu chuẩn của thế giới. Song, có quá nhiều nhà sản xuất, chế biến Việt Nam chưa áp dụng. Việc đưa ra lộ trình thực hiện tiêu chuẩn mới TCVN 4193:2005, sau nhiều lần bàn cãi, cũng phải lùi thời gian thực hiện đến năm 2009.
"Cần đẩy mạnh thông tin để người dân, DN thấy được ích lợi của việc nâng cao chất lượng và từ đó, áp dụng tiêu chuẩn cà phê 4193:2005 càng sớm càng tốt để nâng cao giá trị xuất khẩu", ông Tự nói.
Chính vì vậy, tuy Việt Nam đứng thứ hai về lượng cà phê xuất khẩu nhưng giá trị chỉ đứng thứ 4, thứ 5 do vấn đề chủ yếu nằm ở khâu chất lượng và kỹ thuật bán hàng, sự phối hợp chưa tốt giữa các nhà xuất khẩu cà phê.
Việc quan trọng hiện nay, theo ông Tự, là thay đổi cách thức thu hái, chế biến cà phê Việt Nam, không được hái cà phê xanh, cà phê non, tổ chức hái thành 2-3 lần. Hiện cà phê Việt Nam chỉ tuốt 1 lần, mà tỷ lệ này chiếm tới 88%. Nếu thay đổi thói quen đó, ông Tự cho rằng, mỗi năm chúng ta có thể thu thêm 100 triệu USD.
Ngoài ra, Phó Cục trưởng Cục trồng trọt (Bộ NN-PTNT) Phan Huy Thông cho biết, tỷ lệ vườn cà phê Việt Nam có tuổi từ 20-25 năm trở lên đang chiếm tới 22%, trong khi đó tỷ lệ vườn cà phê dưới 12 năm tuổi chỉ chiếm 50%. Cơ cấu sử dụng giống chọn lọc ở nhiều vườn cà phê cũng rất thấp, cao nhất như Đăk Lăk chỉ 25-30%, còn Lâm Đồng chỉ đạt 4-5%.
Về quy trình chăm sóc cà phê cũng có nhiều bất cập khi 50% số hộ dân sử dụng phân bón đúng cách, còn việc tưới nước luôn vượt quá 500-700 m3/ha/vụ và chỉ 5% diện tích được tưới theo công nghệ phun mưa.
Nếu khắc phục được những điểm yếu này, sản lượng cà phê của Việt Nam sẽ tăng trong khi diện tích vẫn giữ được ổn định. Thậm chí, ông Lương Văn Tự còn khuyến cáo các vườn cà phê cỗi (từ 20 năm tuổi trở lên) hoàn toàn có thể chyển đổi sang trồng ca cao bởi chỉ vài ba năm nữa, giá ca cao thế giới sẽ tăng rất mạnh. do các nước đã bán hết lượng ca cao sản xuất ra trong 3 năm tới.
Hơn nữa, Brazil cho biết nước này cũng đang đẩy mạnh diện tích và sản lượng cà phê Robusta. 100% lượng cà phê Robusta của nước này tiêu thụ trong nước, với khoảng 11-12 triệu bao năm 2007. Việt Nam là quốc gia có lợi thế về chi phí đầu vào thấp nên mức giá cao hiện nay rất có thể dẫn tới hiện tượng phát triển tự phát của một loạt các địa phương trồng cà phê. Nguy cơ lặp lại cuộc khủng hoảng cà phê thời kỳ trước đó là rất lớn.
Trên thực tế, tại Lâm Đồng, ước lượng cho thấy niên vụ 2008-2009 diện tích cà phê toàn tỉnh đã tăng 2,6%, lên gần 131.600ha so với niên vụ trước. Tại Đăk Lăk, riêng trong năm 2007 cũng có trên 3.533ha cà phê được trồng mới.
Báo điện tử Đảng Cộng Sản: Triển vọng thị trường cà phê năm 2008
Theo ước tính, hiện nay cà phê chiếm tới 8% tổng giá trị nông sản và 20% giá trị xuất khẩu nông nghiệp của Việt Nam. Năm 2007 ngành cà phê Việt Nam đã thu được khá nhiều thành công. Ngành sản xuất cà phê Việt Nam tạo ra nguồn thu nhập quan trọng cho 600 nghìn lao động và hơn 1 triệu người sống nhờ vào các hoạt động sản xuất kinh doanh có liên quan đến cà phê. Riêng sản xuất đạt 1 triệu tấn, xuất khẩu đạt 1,2 triệu tấn với tổng giá trị khoảng 1,8 tỉ USD. Đầu năm 2008, giá cà phê đã tăng vượt mức cao nhất trong vòng 9 năm qua, trở thành mặt hàng có tốc độ tăng giá nhanh thứ 2 trong các nông sản Việt Nam.
Tuy nhiên theo ý kiến của nhiều chuyên gia, những dấu hiệu này luôn đi kèm với những nguy cơ khủng hoảng tiềm ẩn. Bài học từ cuối thập kỷ 90, của thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21 cho thấy để có thể phát triển ổn định và bền vững, nông dân, các doanh nghiệp và chính phủ phải có những chiến lược đúng đắn. Vì giá cà phê tăng cao đang khiến nhiều nông dân bắt đầu tăng diện tích trồng mới. Điều này có thể dẫn tới một số rủi ro vì trên thực tế họ còn thiếu những thông tin về dự báo tình hình cung cầu thị trường cà phê thế giới.
Những tin đã đăng khác:
>>>Hiệp hội cà phê Việt Nam: "Hội thảo về triển vọng phát triển ngành cà phê"
>>>Thông tin thương mại Việt Nam: "Nhu cầu tiêu dùng cà phê thế giới ở mức cao"
>>>VietTrade - Hội thảo về triển vọng phát triển ngành cà phê
(Agroinfo - Tổng hợp)