Khái niệm Kinh tế tuần hoàn (KTTH) đã được Chính phủ Việt Nam quy định cụ thể trong Luật Bảo vệ môi trường 2020 (Luật BVMT 2020) (Điều 142) và trong Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật BVMT 2020. Theo đó, khoản 1 và khoản 2 Điều 138 Nghị định số 08/2022/NĐ-CP quy định ba nhóm tiêu chí và ba nhóm giải pháp tương ứng với 10 biện pháp cụ thể (10R) để thực hiện KTTH. 10 biện pháp bao gồm: Hạn chế sử dụng sản phẩm không thân thiện với môi trường (R0); tối ưu hóa việc sử dụng thiết bị và sản phẩm (R1); tăng hiệu quả sản xuất và sử dụng hiệu quả tài nguyên và nguyên liệu (R2); kéo dài vòng đời của sản phẩm và các thành phần của chúng bằng cách tái sử dụng (R3); sửa chữa (R4); tân trang (R5); tái sản xuất (R6); tái sử dụng cho mục đích khác (R7); tái chế (R8); thu hồi (R9).
Phát biểu khai mạc Hội thảo, Phó Viện trưởng – TS. Mai Thanh Dung cho biết Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường là đơn vị được Bộ Tài nguyên và Môi trường giao chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan thực hiện nhiệm vụ xây dựng Kế hoạch hành động quốc gia thực hiện KTTH. Một trong những nội dung chính của Kế hoạch là xác định các loại dự án đầu tư, mô hình sản xuất kinh doanh, dịch vụ và sản phẩm tuân thủ các tiêu chí KTTH quy định tại Luật BVMT 2020 và các Nghị định hướng dẫn thi hành.
Ông Mai Thanh Dung, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường chủ trì Hội thảo
Mục đích của việc xây dựng các mô hình nhằm thực hiện các tiêu chí KTTH: (1) giảm khai thác và sử dụng tài nguyên không tái tạo, tài nguyên nước; tăng hiệu quả sử dụng tài nguyên, nguyên liệu; tiết kiệm năng lượng; (2) kéo dài thời gian sử dụng của vật liệu, thiết bị, sản phẩm và các thành phần của chúng; (3) hạn chế phát sinh chất thải và giảm thiểu tác động xấu của chất thải đến môi trường, giảm chất thải rắn, nước thải, khí thải; giảm thiểu việc sử dụng các hóa chất độc hại; thúc đẩy tái chế chất thải và thu hồi năng lượng.
Tại Hội thảo, các đại biểu tham dự đã lắng nghe các bài báo cáo: “Cơ sở khoa học đề xuất bộ chỉ tiêu và tiêu chí xác định mô hình tái sử dụng tại Việt Nam” do ThS. Nguyễn Thế Thông, ThS. Nguyễn Trọng Hạnh (Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường; “Thực trạng áp dụng và kiến nghị chính sách từ mô hình Reuse – Refill tại Hội An” do Giám đốc Doanh nghiệp Refillables Đong Đầy Hội An; “Mô hình kinh tế tuần hoàn khu vực đô thị” do PGS.TS Nguyễn Công Thành – ĐHKTQD trình bày;…
Ông Nguyễn Thế Thông, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường trình bày báo cáo tại Hội thảo
Ông Nguyễn Công Thành, Đại học Kinh tế quốc dân trình bày báo cáo tại Hội thảo
Cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội hiện nay đã có rất nhiều sáng kiến, mô hình sản xuất kinh doanh theo hướng KTTH được phát triển bởi các tổ chức, cá nhân bao gồm: (i) Mô hình sử dụng hiệu quả nguồn tài nguyên thiên nhiên, đặc biệt là tài nguyên đất, nước, địa chất và khoáng sản; (ii) mô hình tái sử dụng, tái chế chất thải; (iii) các mô hình có tính chất tổng hợp, đa mục tiêu như: cộng sinh công nghiệp, KCN sinh thái, khu đô thị, khu dân cư; (iv) các mô hình sản xuất sạch hơn, sản xuất sản phẩm thân thiện với môi trường, áp dụng các mô hình liên kết bền vững theo vòng đời sản phẩm.
Hội thảo tổ chức nhằm mục tiêu nghiên cứu, chia sẻ và thảo luận để nhận diện các mô hình KTTH, qua đó đánh giá và lựa chọn các mô hình, giải pháp trọng tâm để khuyến khích, nhân rộng và phát triển một cách phù hợp với đặc trưng của từng ngành, lĩnh vực, địa phương góp phần thúc đẩy KTTH.
Các đại biểu tham dự Hội thảo đã có những ý kiến đóng góp đối với mô hình trọng tâm và chỉ tiêu KTTH, sẽ là cơ sở khoa học quan trọng để bổ sung trong quá trình triển khai áp dụng KTTH trong thực tiễn. Đại diện nhóm thực hiện nhấn mạnh việc tiếp thu toàn bộ ý kiến và tiếp tục triển khai xây dựng, hoàn thiện KHHĐ thực hiện KTTH, kịp thời trình Thủ tướng Chính phủ theo kế hoạch đề ra.
Trung tâm Tư vấn, Đào tạo và Dịch vụ tài nguyên và môi trường