TIN TỨC-SỰ KIỆN

Bàn chuyện hậu xây dựng nông thôn mới

Ngày đăng: 12 | 03 | 2024

Xây dựng nông thôn mới là chương trình nhận được sự vào cuộc mạnh mẽ nhất của hệ thống chính trị và tạo chuyển biến toàn diện nhất ở khu vực nông thôn. Chương trình nào rồi cũng sẽ kết thúc nhưng phát triển nông thôn bền vững không có điểm dừng. Vì vậy, hậu xây dựng nông thôn mới là câu chuyện đáng bàn.

tnb-62216-01.jpg

Ảnh: PHAN VŨ TRỌNG

Khi chương trình chấm dứt

Theo kế hoạch, Quảng Nam phấn đấu đến cuối năm 2023 sẽ có 130 xã/193 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), đạt tỷ lệ 67,3%. Kết quả "tổng quát" nhất của việc xây dựng NTM là tạo sự thay đổi của diện mạo nông thôn, đời sống cư dân được cải thiện.

Đã có những lo lắng về mục tiêu rất cao của chương trình xây dựng NTM giai đoạn 2021 - 2025 trong 2 năm còn lại. Nhiều người mong muốn đạt mục tiêu đề ra, nhưng tôi cho rằng, mức độ đóng góp từ thành quả của xây dựng NTM cho nhiệm vụ phát triển nông thôn trong dài hạn quan trọng hơn. Cái gì còn lại khi kết thúc chương trình xây dựng NTM là câu hỏi cần đặt ra.

Công trình xây dựng sẽ xuống cấp, hư hỏng, thậm chí ở miền núi có thể bị cuốn trôi sau một đợt lũ lụt, phải đầu tư nâng cấp, xây mới và chỉ cần có tiền. Nhưng có những tiêu chí, ngân sách nhà nước không thể lo mãi và lo cũng không được.

Như môi trường đạt chuẩn sẽ tái ô nhiễm, cảnh quan xanh đẹp cũng không còn nếu không được người dân tiếp tục gìn giữ, chăm chút; một số HTX đã góp phần đạt tiêu chí, nay hoạt động cầm chừng, thu nhập của nông dân dừng lại ở mức chuẩn cũ và không ổn định nếu không có giải pháp cải thiện nào… Và điều này đã xảy ra đây đó khi chương trình xây dựng NTM đang còn thực hiện.

Dự cảm, nếu không có kế họạch hậu NTM, điều đang xảy ra cục bộ hiện nay sẽ thành phổ biến, thậm chí có nơi sẽ không tìm đâu ra những thành quả NTM đã gầy dựng. Từ nhìn nhận này, theo tôi trong 2 năm còn lại, cần tập trung thực hiện những nội dung để tăng tính bền vững của chương trình xây dựng NTM.

Cần làm gì?

Tập huấn, đào tạo nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ làm công tác phát triển nông thôn, các hội đoàn thể cấp huyện, xã và nhân dân về duy trì và phát triển thành quả NTM cần được trang bị phương pháp, kỹ năng lập kế hoạch có sự tham gia của người dân, bàn giải pháp, phân công tổ chức/người chịu trách nhiệm lãnh đạo nhóm cộng đồng đảm nhận từng phần việc.

Đồng thời tổ chức thực hành ở địa bàn dân cư những nội dung này; thường xuyên thực hiện giám sát, đánh giá để hỗ trợ, bổ sung giải pháp.

Về phát triển kinh tế nông thôn, hộ gia đình quy mô sản xuất nhỏ khó bảo đảm các điều kiện thực hiện hàng loạt nội dung để có sản phẩm đáp ứng yêu cầu thị trường.

Có những nội dung rất cấp bách như sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP/hữu cơ hoặc tương đương gắn với mã số vùng trồng tiến triển rất chậm, diện tích đạt được không đáng kể, có phần lớn nguyên nhân từ đây.

Vì vậy tiếp tục khuyến khích tích tụ, tập trung ruộng đất để mở rộng quy mô sản xuất nông hộ. Tìm giải pháp hỗ trợ, thúc đẩy phát triển HTX, doanh nghiệp nông thôn.

Nhân rộng các mô hình hợp tác, liên kết và kết nối các liên kết mới; không thể chỉ dừng ở các mô hình như hiện nay, cần đạt quy mô sản xuất đủ sức tác động mạnh đến nông sản chủ lực và nông sản đã có đầu ra của địa phương.

Để có được những vùng sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ hoặc tương đương, có thể truy xuất nguồn gốc, không thể chỉ dừng lại ở kế hoạch trên giấy của cấp tỉnh, cấp huyện; đòi hỏi sự chỉ đạo cụ thể và tổ chức lập kế hoạch có sự tham gia của người dân.

Về cảnh quan, môi trường nông thôn, rác thải sinh hoạt là nguồn ô nhiễm lớn nhưng vùng nông thôn dễ xử lý hơn đô thị. Giải pháp đơn giản có thể tổ chức thực hiện diện rộng ngay là mỗi hộ, nhóm hộ giữ lại phần rác thải hữu cơ để ủ làm phân bón cho cây trồng.

Đánh giá, nhân rộng những mô hình điểm về xử lý rác thải, chất thải trong sản xuất, sinh hoạt. Trong đó, đáng chú ý là mô hình “Triển khai thí điểm quản lý và xử lý rác thải dựa trên nguyên lý thu hồi, tái sử dụng bằng công nghệ sinh học, ứng dụng cho xây dựng NTM” đang triển khai tại huyện Quế Sơn.

Tổ chức lập các tổ/nhóm cộng đồng tự quản, cử người phụ trách, phân công nhau là giải pháp tốt nhất để gìn giữ, kiến tạo cảnh quan môi trường chung sạch đẹp.

Cuối cùng, trong trường hợp chương trình xây dựng NTM không tiếp tục giai đoạn mới, cần nghiên cứu ban hành cơ chế của tỉnh, kiến nghị chính sách với trung ương để kế thừa, duy trì thành quả đạt được và nội dung mới cho phát triển nông thôn bền vững những năm tiếp theo.

https://baoquangnam.vn/ban-chuyen-hau-xay-dung-nong-thon-moi-3129906.html

NỘI DUNG KHÁC

Nâng cao chất lượng rừng nhằm bảo tồn hệ sinh thái rừng và phòng, chống thiên tai

12-3-2024

Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Lưu Quang ký Quyết định 171/QĐ-TTg ngày 7/2/2024 phê duyệt Đề án nâng cao chất lượng rừng nhằm bảo tồn hệ sinh thái rừng và phòng, chống thiên tai đến năm 2030

Tiếp tục chú trọng đẩy mạnh mở cửa thị trường cho các sản phẩm nông lâm thuỷ sản xuất khẩu trong năm 2024

24-1-2024

Theo báo cáo tổng kết của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn năm 2023, Bộ đã phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành hiện các cơ chế, chính sách đối với công tác xúc tiến thương mại, đàm phán mở cửa, phát triển thị trường để giải quyết kịp thời các vướng mắc thúc đẩy xuất khẩu nông lâm thuỷ sản, đã bổ sung 38 cơ sở xuất khẩu thủy sản vào Hàn Quốc, 13 cơ sở chế biến thủy sản xuất khẩu vào Liên minh châu Âu, 45 cơ sở bao gói tôm sú, tôm thẻ, tôm hùm sống, cua xuất khẩu vào Trung Quốc, 01 cơ sở vào Hoa Kỳ, 02 cơ sở vào Liên bang Nga; đã cấp 6.997 mã số vùng trồng, 1.613 mã số cơ sở đóng gói được phép xuất khẩu sang các thị trường Trung Quốc, Hoa Kỳ, Úc, New Zealand, Hàn Quốc, Nhật Bản, EU…; bổ sung sản phẩm xuất khẩu (dưa hấu sang Trung Quốc; dừa tươi sang Hoa Kỳ,…); đặc biệt một số mặt hàng nông sản lần đầu tiên đã được xuất khẩu chính ngạch sang Hoa Kỳ, Trung Quốc (sầu riêng, tổ yến, bưởi...), thực hiện tốt công tác dự báo, tận dụng cơ hội từ các Hiệp định thương mại tự do để thúc đẩy xuất khẩu.

Nhiều hơn từ một trái thanh long

23-1-2024

Khi nhắc đến Bình Thuận, chắc hẳn chúng ta sẽ nghĩ ngay đến trái thanh long với 90% sản lượng xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc. Điều này đồng nghĩa việc, nếu thị trường Trung Quốc “đóng cửa” với mặt hàng này của Việt Nam, nông dân chỉ biết “khóc ròng”. Vì vậy, không thể trông chờ vào một thị trường và thúc đẩy chế biến sâu là cách giải “bài toán” cho trái thanh long và Hợp tác xã thanh long sạch Hòa Lệ (Hàm Thuận Bắc, Bình Thuận) là một mô hình Hợp tác xã điển hình không chỉ giải được bài toán giải cứu thanh long mà còn làm giàu được từ trái thanh long.

Tín chỉ Carbon: Cơ hội để người dân phát triển kinh tế bằng giữ rừng

22-1-2024

(Chinhphu.vn) - Thị trường carbon được coi là công cụ chính để giảm phát thải khí nhà kính và đang phát triển nhanh chóng về thị phần giao dịch cũng như các tổ chức tham gia.

6 điểm mới, nổi bật trong Luật Đất đai sửa đổi vừa được Quốc hội thông qua

22-1-2024

Luật Đất đai (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua với sáu điểm mới, nổi bật được kỳ vọng sẽ góp phần phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong giai đoạn hiện nay.

Tình hình xuất khẩu nông lâm thuỷ sản của Việt Nam năm 2023

22-1-2024

Theo Bộ Nông nghiệp và PTNT, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thuỷ sản tháng 12 ước đạt 5,2 tỷ đô la Mỹ, đưa tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm thuỷ sản năm 2023 đạt 53,0 tỷ đô la Mỹ, giảm 1,2% so với năm 2022. Trong đó, giá trị xuất khẩu các mặt hàng nông sản đạt 27,1 tỷ đô la Mỹ, tăng 18,8%; Giá trị xuất khẩu các sản phẩm chăn nuôi đạt 515 triệu đô la Mỹ, tăng 26,2%; Giá trị xuất khẩu thuỷ sản đạt 9,0 tỷ đô la Mỹ, giảm 17,8%; Giá trị xuất khẩu các mặt hàng lâm sản đạt 14,4 tỷ đô la Mỹ, giảm 15,8%; Giá trị xuất khẩu đầu vào sản xuất đạt 2,0 tỷ đô la Mỹ, giảm 17,6%; Giá trị xuất khẩu muối đạt 5,9 triệu đô la Mỹ, tăng 22,1%.

Mô hình cánh đồng lớn trong ngành hàng lúa gạo Đồng bằng sông Cửu Long

22-1-2024

Cánh đồng mẫu lớn là mô hình liên kết giữa doanh nghiệp và nông dân để sản xuất lúa hàng hóa quy mô lớn, tăng khả năng cạnh tranh trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế cho ngành hàng lúa gạo Việt Nam. Cánh đồng lớn là cánh đồng lúa được nông dân trồng một loại giống lúa được doanh nghiệp cung cấp giống, hướng dẫn kỹ thuật canh tác và đồng thời tiêu sản phẩm. Đây được xem là mối liên kết bốn nhà (nhà nông - nhà doanh nghiệp - nhà nước - nhà khoa học) trong sản xuất - tiêu thụ lúa gạo. Mối liên kết này đã tạo điều kiện cho các bên tham gia đều thụ hưởng lợi ích cao hơn. Nhà nông hưởng lợi từ những dịch vụ phục vụ sản xuất, chất lượng vật tư nông nghiệp, gia tăng giá trị, doanh nghiệp yên tâm về chất lượng đầu ra, ổn định vùng nguyên liệu.

Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025

18-1-2024

Xuất phát từ thực tiễn triển khai các chương trình mục tiêu quốc gia hiện nay và cụ thể hóa nhiệm vụ Quốc hội giao, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5 của Quốc hội khóa XV (ngày 15-18/01/2024), Chính phủ đã trình Quốc hội dự thảo Nghị quyết về một số cơ chế, chính sách đặc thù thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, nhằm tháo gỡ triệt để các khó khăn, vướng mắc, tiếp tục tạo điều kiện thuận lợi để các địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện, giải ngân vốn các chương trình mục tiêu quốc gia trong hai năm còn lại của giai đoạn 2021-2025.

Nhiều hợp tác xã xin tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao

18-1-2024

Vụ đông xuân 2023 - 2024, An Giang có 19 hợp tác xã đăng ký tham gia Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao với diện tích 40 nghìn ha, có liên kết.

Mô hình liên kết sản xuất - chế biến - tiêu thụ sản phẩm cà phê ở Sơn La

5-1-2024

Từ khoảng những năm 1945, nhận thấy điều kiện đất đai và khí hậu thích hợp, người Pháp đã đưa cây cà phê arabica đến trồng tại tỉnh Sơn La. Sau hơn 70 năm, cây cà phê arabica đã trở thành cây trồng chủ lực của tỉnh này. Năm 2020, diện tích cà phê tỉnh Sơn La đạt 17.804 ha, sản lượng ước đạt 25.581 tấn (cà phê nhân). Với diện tích trồng lớn, Sơn La là địa phương trồng cà phê Arabica lớn thứ hai của Việt Nam, chỉ sau tỉnh Lâm Đồng. Năm 2017, tỉnh đã được cấp chỉ dẫn địa lý “Cà phê Sơn La” cho các loại sản phẩm: Cà phê nhân sống, cà phê hạt rang và cà phê bột.

Nông nghiệp Việt Nam: Tư duy xanh

4-1-2024

'Nông nghiệp Việt Nam: Tư duy xanh' do Báo Nông nghiệp Việt Nam sản xuất, trình chiếu tại Hội nghị Tổng kết năm 2023 và Triển khai kế hoạch năm 2024 ngành NN-PTNT, do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì diễn ra chiều 3/1/2024.