ĐỐI THOẠI CHÍNH SÁCH

Biến đổi khí hậu tác động rất lớn đến nông nghiệp và nông thôn

Ngày đăng: 18 | 12 | 2009

Ông Đào Xuân Học , thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho rằng, biến đổi khí hậu sẽ tác động lớn trên diện rộng, đặc biệt là nông thôn – khu vực sẽ bị tổn thương trong quá trình phát triển. Vì vậy phải có hành động cụ thể và quyết liệt, nhằm giảm thiểu thiệt hại từ những tác động do biến đổi khí hậu gây ra...

Biến đổi khí hậu tác động trực tiếp và ảnh hưởng nguy hại tới nông nghiệp, nông thôn và người dân sống ở nông thôn. Quan điểm của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về thực trạng nghiêm trọng này như thế nào, thưa Thứ trưởng?

Việt Nam được đánh giá là một trong 5 quốc gia sẽ bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi biến đổi khí hậu. Hàng triệu hecta đất bị ngập, hàng chục triệu người Việt Nam có thể mất nhà cửa khi nước biển dâng cao, tình trạng đói nghèo có thể tăng 21,2 – 35,0%.

Có thể nói, biến đổi khí hậu tác động rất mạnh đến con người, kinh tế - xã hội và môi trường, là thách thức hiện hữu cho mục tiêu xóa đói giảm nghèo và là nguy cơ lớn đối với phát triển bền vững, cũng như thực hiện Mục tiêu Thiên niên kỷ của Việt Nam.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn quản lý 6 lĩnh vực chính là: nông nghiệp, lâm nghiệp, diêm nghiệp, thủy sản, thủy lợi và nông thôn với số dân sống ở nông thôn chiếm tới 73% dân số của cả nước, trong đó tập trung phần lớn là người nghèo. Đây là đối tượng chịu ảnh hưởng lớn từ biến đổi khí hậu.

Đâu là những lĩnh vực mà Bộ quản lý chịu ảnh hưởng lớn nhất?

GS.TS Đào Xuân Học Thứ trưởng Bộ NN&PTNT. Ảnh: Internet

Thứ nhất đó là thủy lợi, cấp thoát nước thành thị và nông thôn.

Theo dự báo phân bố dòng chảy, vào các tháng mùa mưa của sông Mekong, sẽ tăng 41% ở đầu nguồn và 19% ở vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL); vào các tháng mùa khô, dòng chảy giảm 24% ở thượng nguồn và 29% ở vùng ĐBSCL. Dòng chảy mùa kiệt ở sông Hồng giảm 19%; mực nước lũ có thể đạt cao trình +13,24 xấp xỉ cáo trình đỉnh đê hiện nay +13,40. Điều đó nghĩa là khả năng lũ trong mùa mưa và cạn kiệt trong mùa khô đều trở nên khắc nghiệt hơn; sẽ có khoảng 8,4 triệu người Việt Nam thiếu nước ngọt vào năm 2050 ( theo dự báo của Ngân hàng phát triển Châu Á – ADB)

Nếu nước biển dâng lên 1m sẽ làm ngập 0,3 - 0,5 triệu ha tạo Đồng bằng sông Hồng, khoảng 0,4 triệu ha ở vùng Duyên hải miền Trung và 1,5 – 2 triệu ha ở vùng ĐBSCL. Những năm lũ lớn trên 90% diện tích của ĐBSCL bị ngapạ 4 - 4,5 tháng; vào mùa khô sẽ có trên 70% diện tích ĐBSCL bị xâm nhập mặn với nồng độ 4g/1.

Những năm gần đây tình hình ngập triều nặng thường xuyên xẩy ra ở nhiều thành phố và khu dân cư, tiêu biểu là 5 thành phố lớn như: Cần Thơ, TP Hồ Chí Minh, Cà Mau, Hải Phòng và Vĩnh Long. Ngập do lũ thường xuyên xẩy ra ở TP. Huế và các thành phố miền Trung. Ngập do mưa trên diện rộng xẩy ra ở hầu hết các thành phố, mưa lớn gây ngập dài ngày ở TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và ở một số thành phố tại ĐBSCL…làm ách tắc giao thông trầm trọng, tác động đến môi trường, ảnh hưởng lớn đến hoạt động sản xuất và sinh hoạt của người dân.

Mực nước biển dâng làm sự an toàn hệ thống đê sông, đê biển và hệ thống hồ chứa bị đe dọa, chế độ dòng chảy ven bờ thay đổi gây xói lở bờ, giảm khả năng tiêu tự chảy, diện tích và thời gian ngập úng tăng lên tại nhiều khu vực, nhiều hệ thống thủy lợi không đáp ứng được yêu cầu tiêu, cũng như cấp nước.

Thứ hai là sản xuất nông nghiệp, lâm, ngư và diêm nghiệp.

Theo đánh giá của ADB, nếu nhiệt độ tăng thêm 1 độ C, năng suất lúa sẽ giảm 10%, thực trạng trên đe dọa nghiêm trọng đến an ninh lương thực quốc gia và ảnh hưởng đến hàng chục triệu người dân.

Biến đổi khí hậu tác động đến thời vụ, làm thay đổi cấu trúc mùa, quy hoạch vùng, kỹ thuật tưới tiêu, sâu bệnh, năng suất, sản lượng; làm suy thoái tài nguyên đất, đa dạng sinh học bị đe dọa, suy giảm về số lượng và chất lượng do ngập nước và do khô hạn, tăng thêm nguy cơ tiệt chủng của động, thực vật, làm biến mất các nguồn gen quí hiếm.

Tóm lại, biến đổi khí hậu sẽ làm giảm đi sản lượng lương thực, mất đất canh tác dẫn đến an ninh lương thực bị đe dọa.

Nước biển dâng lên làm giảm diện tích rừng ngập mặn ven biển tác động xấu đến hệ sinh thái rừng tràm, khoảng 20% diện tích rừng ngập mặn sẽ bị suy giảm.Hệ sinh thái nước mặn và nước lợ thay đổi và có thể bị suy giảm.

Biến đổi khí hậu làm thay đổi số lượng và chất lượng hệ sinh thái rừng, đa dạng sinh học, tăng nguy cơ cháy rừng. Chức năng và dịch vụ môi trường (điều tiết nguồn nước, điều hòa khí hậu) và kinh tế của rừng bị suy giảm.

Thưa Thứ trưởng, Bộ đã cóhoạt động thích ứng cụ thể nào để ứng phó và giảm thiểu hậu quả do biến đổi khí hậu lên tục gây ra trong những năm gần đây?

Bộ đã và đang tổ chức triển khai nhiều chương trình, dự án nhằm giảm thiểu và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đó là xây dựng và ban hành khung chương trình hành động thích ứng với biến đổi khí hậu; công bố và hướng dẫn triển khai thực hiện khung chương trình hành động ứng phó với biến đổi khí hậu ở các đơn vị thuộc bộ và địa phương; nghiên cứ, lồng ghép vào việc xây dựng và hoàn thiện các văn bản pháp luật, tạo hành lang pháp lý cho công tác phòng, chống và giảm nhẹ thiên tai, thích ứng với biến đổi khí hậu; Từng bước kiện toàn bộ máy tổ chức và tăng cường năng lực, trang thiết bị, cơ sở vật chất cho công tác chỉ đạo, chỉ huy phòng chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai và tìm kiếm cứu nạn từ Trung Ương đến địa phương; xây dựng và triển khai các chương trình phát triển kinh tế - xã hội có liên quan đến phòng, chống lụt bão, giảm nhẹ thiên tai trong bối cảnh có sự biến đổi khí hậu ững với từng giai đoạn.

Biến đổi khí hậu tác động rất lớn đến nông nghiệp và nông thôn. Việc thích ứng với biến đổi khí hậu là lâu dài, đòi hỏi từng bước nghiên cứu, tổ chức thực hiện. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn sẽ tiếp tục nghiên cứu, triển khai các hoạt động thích ứng với biến đổi khí hậu, nhằm giảm thiểu thiệt hại từ những tác động do biến đổi khí hậu gây ra, đảm bảo ổn định xã hội, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Theo Báo Đầu tư

NỘI DUNG KHÁC

Đánh giá tính bền vững của dự án “nâng cao khả năng sử dụng máy tính và truy cập Internet công cộng ở Việt Nam”

18-12-2009

AGROINFO - Ngày 17-12-2009 tại Hà Nội, Quỹ dịch vụ viễn thông công ích Việt Nam đã tổ chức “Hội thảo về tính bền vững của dự án “nâng cao khả năng sử dụng máy tính và truy cập Internet công cộng ở Việt Nam”...

Liên kết logic giữa đánh giá môi trường chiến lược và quy trình kế hoạch

11-12-2009

AGROINFO – Đánh giá môi trường chiến lược và quy trình kế hoạch là hai vấn đề liên quan chặt chẽ với nhau. AGROINFO đã có buổi trao đổi với Ths Phùng Giang Hải - phó trưởng bộ môn Chiến lược và Chính sách PT NNNT về nội dung này

Đầu tư nâng cấp chợ nông thôn Văn Hán: Chính sách hợp lòng dân

30-11-2009

AGROINFO - Chính phủ Việt Nam phối hợp cùng Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) chuẩn bị triển khai dự án phát triển cơ sở hạ tầng nông thôn bền vững các tỉnh miền núi phía Bắc. Chợ Văn Hán (thuộc xã Văn Hán, huyện Đồng Hỷ, tỉnh Thái Nguyên ), là một trong bốn tiểu dự án mẫu.

Phát triển chợ nông thôn miền núi: Thực trạng và Chính sách

30-11-2009

AGROINFO – Hiện nay, trên cả nước có 8.300 chợ, nhưng số chợ kém hiệu quả và hoạt động không hiệu quả chỉ chiếm 2,3%. Với hơn 70% dân số sống ở nông thôn, chợ nông thôn đóng vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế đất nước.

Tổng quan các vấn đề về môi trường trong nông nghiệp nông thôn Việt Nam

23-11-2009

AGROINFO – Môi trường nông thôn thực chất là các khía cạnh sinh thái nông nghiệp và phát triển nông thôn. Có nhiều vấn đề khác nhau liên quan đến khía cạnh sinh thái nông nghiệp hoặc hoạt động sản xuất nông nghiệp.

8 nhóm sản phẩm chịu thuế môi trường

19-11-2009

Theo dự thảo Luật Thuế môi trường đang được Bộ tài chính phối hợp với các Bộ, ngành liên quan đang xây dựng, những nhóm sản phẩm được sản xuất bán ra, nhập khẩu gây tác động xấu đến môi trường và sức khỏe con người sẽ phải chịu thuế.

Nhà báo Kha Thoa: “Còn quá nhiều điều cần nói…”

9-11-2009

AGROINFO – BTV Nguyễn Kha Thoa, Ban Thời sự VTV là người có nhiều năm làm báo về NN NT, chị đã đến với người nông dân Việt Nam khắp mọi miền đất nước, sẽ chia với họ từ niềm vui đến cả những khó khăn…

Sáng kiến truyền thông và thông tin Tam Nông tương lai

6-11-2009

AGROINFO – Trong tác phẩm Truyền thông nông nghiệp, nông thôn, nông dân, Thạc sỹ Phạm Hoàng Ngân đã đưa ra những sáng kiến hữu ích cho hoạt động truyền thông trong lĩnh vực này…

Rau an toàn - triển vọng phát triển

5-11-2009

AGROINFO - Bắt đầu từ ngày 10/11, Hà Nội sẽ kiểm tra rau an toàn bán trong các siêu thị trên địa bàn thành phố. Theo Chi cục bảo vệ thực vật Hà Nội, công tác kiểm tra sẽ do chi cục phối hợp với các đơn vị liên quan thực hiện. Nếu phát hiện các loại rau này không đủ tiêu chuẩn theo quy định sẽ rút giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh rau an toàn của cơ sở kinh doanh.

Truyền thông và nông dân – ai cần ai hơn?

4-11-2009

AGROINFO - Thực tế của ngày hôm qua và ngày mai đều đi đến nhận định nông nghiệp-nông dân-nông thôn là một thị trường khổng lồ của ngành công nghiệp truyền thông theo cái nghĩa của vị thế quan trọng và tiềm năng phát triển của nó…

Cần sự phân công rõ ràng hơn trong quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm

4-11-2009

AGROINFO - Thời gian gần đây, sau rất nhiều vụ việc báo động về ATVSTP, đã có nhiều các văn bản quy phạm pháp luật về nội dung này được ban hành. Tuy nhiên, cho đến thời điểm hiện tại, những vấn đề bức xúc trong lĩnh vực này lại chưa hề giảm. Người dân đang trông chờ vào tính khả thi của Luật An toàn thực phẩm đang được trình lên Quốc hội để xem xét, thông qua trong thời gian sắp tới.

Quản lý chất lượng nông sản nhập khẩu từ Trung Quốc - vấn đề còn nhiều bất cập

30-10-2009

AGROINFO - Hiện nay, lượng nông sản nhập khẩu từ Trung Quốc vào nước ta đang ngày càng nhiều. Tuy nhiên, kiểm soát chất lượng của nguồn hàng này đang là vấn đề khó khăn cho các cấp quản lý. Chúng tôi đã có trao đổi với Thạc sỹ Vũ Thị Kim Mão, chủ nhiệm đề tài khoa học: "Nghiên cứu thực trạng về quản lý chất lượng, công tác vệ sinh an toàn một số nông sản nhập khẩu chính từ Trung Quốc" về vấn đề này.