Tại kỳ họp lần 5, Quốc hội khoá XII, Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên đã nhận được 16 chất vấn bằng văn bản. Phiên chất vấn tại hội trường có 22 đại biểu đăng ký chất vấn, có 14 lần đại biểu hỏi,

trao đổi với Bộ trưởng. Các chất vấn lần này chủ yếu tập trung vào vấn đề sửa đổi Luật Đất đai và các Nghị định liên quan, vấn đề sân golf; việc xử lý tình trạng ô nhiễm môi trường…
Kiên quyết thu hồi đất trồng lúa đã lấy để xây dựng sân golf
Một trong những vấn đề được nhiều đại biểu quan tâm là hiện nay đang diễn ra tình trạng lấy đất nông nghiệp để xây dựng sân golf. Chỉ có 30% số đất được cấp dùng đúng mục đích, số còn lại các chủ đầu tư dành cho việc xây biệt thự, nhà vườn, khách sạn để kinh doanh mà thực chất là để kinh doanh bất động sản. Quan điểm của Bộ TN&MT về vấn đề này?
Trả lời vấn đề này Bộ trưởng cho biết: Trước đây, việc cấp phép các dự án sân golf do Trung ương cấp, dự án đó phải được Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì lấy ý kiến của các Bộ, ngành và thành lập các hội đồng thẩm định. Riêng Bộ Tài nguyên và Môi trường thì phải xem xét 4 vấn đề: : Sân golf có nằm trong phần quy hoạch đất cho khu vui chơi, giải trí, thể thao không? Xử lý tài nguyên khoáng sản dưới đó thế nào? Nguồn nước ra sao và cuối cùng là tác động môi trường. Sau đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư mới tổng hợp các ý kiến và trình Chính phủ cho phép xây dựng. Tuy nhiên, từ khi Luật Đầu tư ra đời từ 1/7/2006 việc cấp phép các dự án nói chung trong đó có sân golf phân cấp cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, dẫn đến số lượng sân golf do tỉnh cấp phép tăng nhanh. Khi phân quyền cho địa phương, vẫn chưa có một quy hoạch tổng thể về sân golf trên cả nước cũng như quy hoạch quỹ đất sân golf. Hậu quả hầu hết địa phương đều cấp đất xây sân golf trong quỹ đất chung dành cho công viên, khu du lịch, vui chơi, giải trí.
Bộ TN&MT kiến nghị Chính phủ sớm hoàn thành quy hoạch về phát triển sân golf, ngoài quy hoạch tổng số bao nhiêu sân golf ở Việt Nam cho giai đoạn 2020 tiến đến 2030 phải rà rà soát lại những sân golf đã,đang tiến hành triển khai. Quan điểm của Bộ TN&MT là trong quy hoạch về đất ưu tiên dành cho du lịch, thể thao, công viên cây xanh, chứ không phải để dành cho sân golf. Nếu dự án nào đã lấy vào đất nông nghiệp, đặc biệt là đất lúa và đất lúa hai vụ thì đề nghị thu hồi.
Về việc điều chỉnh diện tích sân golf, Bộ TN&MT đã làm việc với Bộ Kế hoạch và Đầu tư và kiến nghị là những sân golf 38 lỗ chỉ cho tối đa 100 ha (hiện nay nhiều sân golf 18 lỗ đã tới 120 ha, có những sân golf tới 300 ha). Hiện trong số 139 sân golf chỉ có 26 sân là chuyên sân golf, còn lại các sân golf khác đều dưới hình thức khu đô thị có gắn liền sân golf. Khi rà soát nếu như các sân golf có khu bất động sản đã thu tiền sử dụng đất theo đúng các tiêu chí để xây dựng bất động sản thì cho tồn tại. Nhưng nếu chủ đầu tư  lợi dụng đất làm sân golf để xây dựng bất động sản thì dứt khoát phải xử lý.
Với phương pháp tuần hoàn nước thải công nghiệp trong khai thác bauxit sẽ không gây ô nhiễm môi trường
Đối với băn khoăn lo lắng của đại biểu Nguyễn Thị Mai (Ninh Thuận) về việc nước thải công nghiệp khai thác bauxit có nguy cơ gây ô nhiễm môi trường nước và đất cho vùng hạ du không? Dự án khai thác quặng titan tại Ninh Thuận cử tri băn khoăn, lo lắng là đất đai sẽ bị sa mạc hóa vì thiếu nước?
Bộ trưởng Phạm Khội Nguyên khẳng định: Nguyên tắc chung về sử dụng nước của 2 nhà máy sản xuất Alumin của Tân Rai và Nhân Cơ này là dùng phương pháp tuần hoàn tức là nước thải sau khi xử lý sẽ được tái sử dụng. Về cơ bản nước thải này không ảnh hưởng xuống vùng miền Tây Nam bộ cũng như miền Trung Trung bộ. Với phương án như vậy hiện nay nhà máy Tân Rai đã xây dựng một hồ chứa nước Cai Bản với công suất 17,5 triệu m3. Mục tiêu xây hồ này không chỉ giải quyết nước cho nhà máy mà còn phục vụ tưới tiêu cho dân sinh khu vực xung quanh. Bên cạnh đó, Nhân Cơ hiện nay cũng chuẩn bị một hồ chứa nước Cầu Tư có khối lượng nước chứa xấp xỉ 20 triệu m3. Nếu như nhà máy Nhân Cơ ra đời sử dụng năm đầu tiên cũng chỉ 14 triệu m3, còn lại 6 triệu m3 dành cho tưới tiêu và phục vụ thủy lợi và dân cư xung quanh. Chính vì vậy những vấn đề đại biểu lo ngại sẽ không xảy ra, Bộ TN&MT đã thẩm định và xem xét phương án này.
Bộ trưởng Phạm Khôi Nguyên nhấn mạnh: Hiện nay Ninh Thuận chưa có đề án titan nào trình ra Bộ Tài nguyên và Môi trường để xin phép thăm dò cũng như khai thác.
Đại biểu Trần Du Lịch (TP Hồ Chí Minh) lại cho rằng: Hiện có nhiều doanh nghiệp xây dựng hai hệ thống xử lý nước thải, một hệ thống xử lý chỉ để đối phó với kiểm tra còn một hệ thống thải thẳng ra môi trường. Đề nghị Bộ trưởng cho biết thực trạng của việc xây dựng này?
Bộ trưởng khẳng định: Từ khi có Luật Môi trường, năm 2004 trở lại không có những hiện tượng xây dựng các hệ thống môi trường gian dối. Bởi  Luật Bảo vệ môi trường năm 2004 quy định rất rõ muốn có được dự án đầu tư thì phải làm báo cáo đánh giá tác động môi trường song song với quá trình duyệt dự án đầu tư. Việc này chỉ xảy ra trước đó, một trong những nguyên nhân dẫn đến việc vi phạm đó là do trước đây xây dựng các đường ống thường hay xây dựng đường ống ngầm, các ống càng sâu dưới lòng đất càng tốt, nhưng từ khi Luật Bảo vệ môi trường ra đời yêu cầu hệ thống xử lý hoàn toàn phải hở, để giám sát, kiểm tra và tự động kiểm tra. Nên không còn tình trạng gian dối nêu trên.
Lần này, Luật Đất đai sẽ đươc sửa căn bản, mấu chốt
Xung quanh vấn đề sửa đổi Luật Đất đai Bộ trưởng cho biết: Mong muốn sửa Luật Đất đai lần này là sửa một cách căn cơ, mấu chốt. Hiện có 4 vấn đề lớn kiến nghị với Bộ Chính trị. Thứ nhất, xung quanh vấn đề quyền của người dân, quyền của người sử dụng đất và quyền định đoạt của Nhà nước đối với đất đai; thứ hai thời hạn giao đất; thứ ba, vấn đề về có chia lại ruộng đất hay không? thứ tư, báo cáo Quốc hội, vấn đề về hạn mức chuyển nhượng đất và liên quan đến vấn đề tích tụ ruộng đất, thứ năm, xung quanh vấn đề về kinh tế, tài chính đất đai.
Chính phủ đã quyết định giao việc định giá đất về cho Bộ Tài nguyên và Môi trường. Trong định giá đất có 3 việc lớn phải làm: Một là xác định khung giá đất., hai là xác định bảng giá đất, ba là xác định giá đất cụ thể cho từng thửa đất và từng miếng đất. Trong định giá đất có 2 việc là định giá để bồi thường cho dân và định giá để cho thuê, giao đất và cho giá chuyển nhượng... Hiện nay, 59 Sở Tài nguyên và Môi trường đã nhận bàn giao công việc này từ Sở Tài chính sang, trong thời gian tới với mong muốn làm sao những loại đất giao cho các tổ chức không thu tiền thì thời gian tới này thu hồi lại, có thể sẽ đấu giá hoặc chuyển mục đích sử dụng.
Sau 120 phút Bộ trưởng Bộ TN&MT Phạm Khôi Nguyên trả lời chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhận xét: Đây là lần thứ 2 đăng đàn trả lời chất vấn trước hội trường, trước Quốc hội về những vấn đề rất lớn, rất hệ trọng là vấn đề đất đai, môi trường, nhiều nội dung phong phú, phức tạp nhưng Bộ trưởng cũng đã chuẩn bị tương đối kỹ và nắm chắc vấn đề, nên Bộ trưởng trả lời khá gọn, nhiều lượng thông tin, đáp ứng được yêu cầu của các đại biểu quốc hội.

 

Nguồn: Monre