Ngày đăng:
22 | 07 | 2009
Qua kiểm kê, cụ thể là tình hình cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho các tổ chức, đã phát hiện nhiều trường hợp các tổ chức được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng hiện đang có sự chênh lệch diện tích giữa quyết định giao, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và hiện trạng đang sử dụng đất. Mặt khác, tiến độ cấp giấy chứng nhận cho các tổ chức nhìn chung còn chậm, mới chỉ đạt gần 40% diện tích cần cấp.
Thực tế cho thấy hiện trạng sử dụng đất của các tổ chức có những biến động lớn so với hồ sơ đất đai khi tổ chức được Nhà nước giao đất, do trong quá trình quản lý, sử dụng nhiều tổ chức không còn lưu giữ được hồ sơ, ranh mốc không còn... Các trường hợp này cần đo đạc xác định lại diện tích thửa đất, lập lại hồ sơ để cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nhưng tổ chức chưa có điều kiện thực hiện. Đây là một trong những khó khăn cần có biện pháp xử lý nhằm hoàn thiện hồ sơ của các tổ chức phục vụ quản lý đất đai ngày một tốt hơn.
* Việc cấp giấy chứng nhận đạt tỷ lệ thấp
Tính đến ngày 1/4/2008, cả nước có 52.004 tổ chức được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đạt 35,99% số tổ chức cần cấp giấy. Đã cấp 83.299 giấy với diện tích 3.100.040,38 ha, đạt 39,58% diện tích cần cấp giấy.
Cần Thơ, Lâm Đồng, Ninh Thuận, Tiền Giang, Hà Tĩnh, Cao Bằng là 6 tỉnh có tỷ lệ diện tích được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất từ 85-95% tổng số diện tích đất đang quản lý, sử dụng của các tổ chức. 12 tỉnh, thành phố gồm Kiên Giang, Hậu Giang, Đồng Tháp, Kon Tum, Phú Yên, Bình Dương, Vĩnh Long, Lạng Sơn, Phú Thọ, Quảng Ninh, Đắk Lắk, Cà Mau có tỷ lệ diện tích được cấp giấy trên 50%.
Phần lớn diện tích của các tổ chức nông, lâm trường, tổ chức kinh tế, quốc phòng, an ninh, tổ chức sự nghiệp công và đất của UBND cấp xã đã được cấp giấy. Tuy nhiên, nếu so sánh tỷ lệ diện tích đã được cấp giấy chứng nhận với tổng diện tích cần cấp của từng loại hình sử dụng đất, thì tổ chức chính trị xã hội – nghề nghiệp chiếm tỷ lệ diện tích đã cấp cao nhất (395,48 ha, chiếm 54,83% diện tích đang quản lý, sử dụng). Tiếp đến là tổ chức kinh tế chiếm 46,94%, nông, lâm trường; cơ quan Nhà nước, quốc phòng an ninh, tổ chức xã hội, tổ chức ngoại giao, tổ chức chính trị xã hội và đất do UBND cấp xã quản lý.
Vì sao công tác cấp giấy thực hiện chậm?
Việc đo đạc lập bản đồ địa chính đã tạo điều kiện rất thuận lợi để các địa phương tổ chức đăng ký cấp giấy chững nhận cho các đối tượng, nhưng đa số các tổ chức sử dụng đất là các cơ quan Nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội, tổ chức chính trị - xã hội - nghề nghiệp, tổ chức sự nghiệp công, UBND cấp xã chưa quan tâm đến việc làm thủ tục xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Các tổ chức đã không chủ động liên hệ với các cơ quan chức năng để đăng ký được hướng dẫn bổ sung thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
Đặc biệt, việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với các cơ quan hành chính Nhà nước còn gặp nhiều khó khăn, đến nay mới chỉ cấp được 11.331,93 ha, chiếm 32,03%, do các đơn vị không có nhu cầu trong việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Chỉ các đơn vị được giao đất mới hoặc những đơn vị theo yêu cầu công việc có liên quan đến việc sử dụng đất mới đề nghị cấp giấy chứng nhận. Còn lại, các đơn vị đang sử dụng đất hầu hết không quan tâm.
Ở các tổ chức sử dụng đất nông, lâm nghiệp, công tác tự rà soát, lập quy hoạch chậm, việc giải quyết các tranh chấp, lấn chiếm chưa triệt để khiến tiến độ cấp giấy chưa đạt yêu cầu.
Việc quản lý đất đai không chặt chẽ dẫn đến tình trang tranh chấp, để đất bị lấn, chiếm, tự ý cho thuê, cho mượn... nhưng tổ chức không rà soát, báo cáo cơ quan có thẩm quyền xử lý là một trong những nguyên nhân làm công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thực hiện chậm.
Tiến độ cấp giấy chứng nhận cho các đơn vị an ninh quốc phòng cũng còn chậm dù nhiều địa phương đã chủ động phối hợp với các đơn vị an ninh, quốc phòng đóng quân trên địa bàn tổ chức xác định, cắm mốc ranh giới làm cơ sở cho việc quản lý đất đai được thuận lợi, rõ ràng.
* Sẽ xây dựng định mức sử dụng đất của các tổ chức
Đây là một trong những kiến nghị của Bộ TN&MT sau đợt kiểm kê này, đề nghị Thủ tường Chính phủ chỉ đạo các Bộ ngành phối hợp xây dựng định mức sử dụng đất của tổ chức, đặc biệt là định mức sử dụng đất của các tổ chức được giao đất không thu tiền sử dụng đất. Trên cơ sở này, rà soát thu hồi hoặc bổ sung đất phù hợp với quy định, tránh lãng phí quỹ đất.
Bộ cũng kiến nghị cần có các quy định cụ thể về trách nhiệm của người đứng đầu các cơ quan nhà nước, tổ chức sự nghiệp công của nhà nước nếu để xảy ra tình trạng đất đai bị lấn chiếm, sử dụng trái phép, sử dụng không có hiệu quả hoặc lấn, chiếm đất.
Kết quả kiểm kê quỹ đất năm 2008 của các tổ chức sẽ là cơ sở để kiểm kê quỹ đất của các tổ chức này trong kỳ kiểm kê đất đai 2010. Kiểm kê đất đai 2010 đối với các tổ chức sẽ chỉ tiến hành rà soát, kiểm kê, cập nhật biến động trong giai đoạn từ 1/4/2009 đến 31/12/2009.
Thu Phương