Đây là Hội thảo bên lề cấp khu vực của Diễn đàn Kinh tế tuần hoàn thế giới, giới thiệu các tài liệu chính sách, xem xét các nghiên cứu điển hình về việc thực hiện thành công kinh tế tuần hoàn (KTTH). Phiên đối thoại cấp cao này có tham gia của các cán bộ Chính phủ tại khu vực Châu Á Thái Bình Dương từ các Bộ quản lý Tài nguyên, Phát triển, Công thương, Kinh tế, Biến đổi khí hậu, chính quyền địa phương, đại diện từ khu vực tư nhân cũng như các chuyên gia toàn cầu về lĩnh vực này. Về phía Việt Nam, có sự tham dự của ông Trần Hồng Hà - Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Mục tiêu của Hội thảo là Khám phá tiềm năng của một nền KTTH để hỗ trợ khôi phục COVID-19; Thảo luận về các rào cản đối với việc tích hợp khái niệm KTTH vào các khuôn khổ phát triển bền vững; Xây dựng kiến thức và năng lực chính thức của chính phủ để hoạch định các chính sách hướng tới một nền KTTH để phát triển bền vững; Xem xét các nghiên cứu điển hình về quốc gia, nêu bật các phương pháp hay nhất để chuyển đổi sang nền KTTH.
Mô hình sản xuất công nghiệp khai thác hiện tại - “khai thác-sản xuất-tạo rác thải”- đã gây ra ảnh hưởng tiêu cực cho khí hậu toàn cầu, làm khan hiếm tài nguyên và tác động tới đa dạng sinh học. Trong nền KTTH sản xuất và tiêu dùng bao gồm chia sẻ, cho thuê, tái sử dụng, sửa chữa, tân trang và tái chế các vật liệu và sản phẩm càng lâu càng tốt, kéo dài vòng đời sản phẩm và lưu giữ nguyên liệu, vật liệu trong nền kinh tế ở bất cứ đâu có thể.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà khẳng định: “Chuyển dịch kinh tế theo KTTH, kinh tế xanh, kinh tế phát thải các-bon thấp là xu thế tất yếu của thời đại. Thực hiện KTTH là cách thức để Việt Nam thực hiện trách nhiệm quốc tế trong việc thực hiện các cam kết về bảo vệ môi trường biến đổi khí hậu, thực hiện Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC), hỗ trợ doanh nghiệp giảm rủi ro về khủng hoảng thừa sản phẩm, khan hiếm tài nguyên; tạo động lực để đầu tư, đổi mới công nghệ, giảm chi phí sản xuất, mở rộng chuỗi cung ứng, đồng thời tạo ra thị trường mới, cơ hội việc làm mới, nâng cao sức khỏe người dân, cộng đồng và thế giới tự nhiên. Để chuyển đổi thành công sang mô hình KTTH, cần có sự tham gia của tất cả các bên liên quan từ các cơ quan chính phủ, các doanh nghiệp khai thác khoáng sản và nguyên liệu thô, các nhà chế biến, sản xuất, phân phối, bán lẻ, người tiêu dùng, người thu gom rác..”
Tại Hội thảo, các chuyên gia, diễn giả đã trình bày các nghiên cứu có tính đổi mới sáng tạo về những khía cạnh trọng yếu của nền KTTH: Quy định, Khung pháp lý, các chính sách của khu vực và các quốc gia, cơ hội cho khu vực tư nhân, và đổi mới sáng tạo tại các thành phố nhằm thúc đẩy cách tiếp cận về KTTH.
Ông Gregorio Rafael Bueta, Giảng viên Trường Luật, Đại học Ateneo de Manila trình bày các Quy định và Khung pháp lý cho rác thải nhựa: “Trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất, trong đó, dẫn chứng các sáng kiến chính sách và kinh nghiệm về KTTH tại Philippines”. Diễn giả Emine Eda Unal, Phó Giám đốc ngân hàng đầu tư, Ngân hàng Đầu tư phát triển Thổ Nhĩ Kỳ nêu các vấn đề Tài chính cho KTTH lấy dẫn chứng là các trường hợp đầu tư ở Thổ Nhĩ Kỳ. Ngoài ra, các diễn giả còn đưa ra định hướng chính sách và lộ trình của toàn khu vực cho ASEAN và Đông Á và đặt vấn đề về đổi mới sáng tạo trong KTTH cho các thành phố lấy dẫn chứng phát triển điện từ rác thải (WtE) tại Bangladesh.
Hội thảo đã diễn ra tốt đẹp, mở ra các góc nhìn về cách tiếp cận chuyển đổi nền KTTH. Quá trình chuyển dịch trôi chảy và bền vững hướng tới nền KTTH, tăng cường tri thức, đổi mới sáng tạo, cần phải xây dựng các chính sách huy động tài chính và tạo thuận lợi trong toàn bộ chuỗi giá trị.
An Bình