Ngày 14/5/2024, nhân dịp chào mừng Ngày Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18-5, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường tổ chức Tọa đàm “Phát triển thị trường các-bon để đạt mục tiêu phát thải ròng bằng “0” ở Việt Nam”. Tọa đàm do PGS.TS Nguyễn Đình Thọ - Viện trưởng và TS. Mai Thanh Dung -  Phó Viện trưởng đồng chủ trì cùng với sự tham gia của toàn thể nghiên cứu viên đang công tác tại Viện. Khách mời tham dự Tọa đàm có PGS.TS. Phạm Thị Thanh Ngà Viện trưởng Viện Khoa học Khí tượng Thủy văn và Biến đổi khí hậu, TS. Nguyễn Thanh Hương, Phó Viện trưởng Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ và đại diện Viện Khoa học Tài nguyên nước, Viện Khoa học Môi trường, Biển và Hải đảo, Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam…  Ngày KH&CN Việt Nam được Quốc hội thống nhất thông qua và được ghi trong Luật KH&CN năm 2013. Đây là dịp để tôn vinh quá trình lao động, sáng tạo, cống hiến của đội ngũ trí thức KH&CN, đồng thời nêu cao tinh thần, trách nhiệm của đội ngũ trí thức khoa học và công nghệ trong sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội, khơi dậy sự đam mê sáng tạo của đội ngũ khoa học và công nghệ Việt Nam, nhất là thế hệ trẻ. Đồng thời để các tổ chức, cá nhân hoạt động KH&CN trình diễn, giới thiệu thành tựu nghiên cứu, sáng tạo KH&CN với công chúng, tuyên truyền, phổ biến chủ trương, chính sách mới về KH&CN, giới thiệu rộng rãi về thành tựu ở trong và ngoài nước…

Với chủ đề “Be part of the Plan” - “Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học”, Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024 (ngày 22 tháng 5) là lời kêu gọi các bên liên quan hãy cùng đóng góp vào việc thực hiện Khung Đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh - Montreal (GBF) nhằm ngăn chặn sự suy giảm đa dạng sinh học trong thập kỷ “Phục hồi hệ sinh thái”. Ngày 9/5/2024, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã có Công văn số 2693/BTNMT-TTTT gửi các Bộ, ban ngành, đoàn thể Trung ương; UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc tổ chức các hoạt động hưởng ứng Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024. Theo đó, Ngày Quốc tế đa dạng sinh học năm 2024 (ngày 22 tháng 5) được Liên hợp quốc phát động với chủ đề “Be part of the Plan” - “Hãy là một phần của Kế hoạch đa dạng sinh học”, là lời kêu gọi các bên liên quan hãy cùng đóng góp vào việc thực hiện Khung Đa dạng sinh học toàn cầu Côn Minh - Montreal (GBF) nhằm ngăn chặn sự suy giảm đa dạng sinh học trong thập kỷ “Phục hồi hệ sinh thái”. Thông điệp này cũng nhằm nâng cao nhận thức của các bên liên quan về Khung GBF và Hội nghị các bên tham gia Công ước về Đa dạng sinh học (COP16) sẽ diễn ra từ ngày 21 tháng 10 đến ngày 01 tháng 11 năm 2024 tại Thành phố Cali, Colombia.

Thị trường các-bon tồn tại theo hai hình thức, thị trường tự nguyện và thị trường bắt buộc. Giá giao dịch tín chỉ trên thị trường tự nguyện thường thấp hơn so với thị trường bắt buộc. Đối với thị trường các-bon tự nguyện phục vụ mục tiêu của doanh nghiệp, trên thực tế từ giữa những năm 2000 đến nay đã có nhiều doanh nghiệp cung cấp tín chỉ ra thế giới trên thị trường tự nguyện, đặc biệt là tín chỉ các-bon từ các chương trình, dự án theo Cơ chế phát triển sạch (CDM). Đối với thị trường các-bon tuân thủ phục vụ mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính của quốc gia, thực hiện nhiệm vụ Chính phủ giao, hiện nay Bộ Tài chính, Bộ Tài nguyên và Môi trường và các Bộ liên quan đang triển khai các nhiệm vụ xây dựng cơ chế chính sách, hoàn thiện pháp lý, quy định kỹ thuật và các hoạt động chuyên môn nghiệp vụ thí điểm thị trường từ năm 2025 và tiến tới vận hành chính thức. Các hoạt động trao đổi tín chỉ các-bon hay kết quả giảm phát thải, hấp thụ khí nhà kính ra nước ngoài từ năm 2021 trở đi có thể ảnh hưởng tới mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính của quốc gia cam kết với cộng đồng quốc tế theo Đóng góp do quốc gia tự quyết định (NDC), đặc biệt là các biện pháp giảm phát thải khí nhà kính sử dụng ngân sách Nhà nước hay các biện pháp tăng hấp thụ các-bon từ rừng do Nhà nước là đại diện chủ sở hữu.

Theo cử tri tỉnh Tây Ninh, hiện nay, Luật Đất đai 2013 quy định cán bộ, công chức là những đối tượng không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nên sẽ không được nhận chuyển nhượng, nhận tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa. Tuy nhiên, mức lương của cán bộ, công chức hiện nay khá thấp so với mặt bằng chung của xã hội. Vì vậy, cần mở rộng đối tượng được sử dụng đất nông nghiệp, cụ thể là cán bộ công chức để họ có thể tăng gia sản xuất nhằm cải thiện, nâng cao chất lượng đời sống. Về vấn đề này, Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, để tháo gỡ khó khăn đối với việc thực hiện quyền của người sử dụng đất trên đất trồng lúa trong thời gian qua, Nghị quyết số 18-NQ/TW năm 2022 của Ban Chấp hành Trung ương Hội nghị lần thứ năm khóa XIII đã thể hiện rõ quan điểm về mở rộng đối tượng, hạn mức nhận chuyển quyền sử dụng đất nông nghiệp phù hợp với đặc điểm, điều kiện của từng vùng, địa phương, với việc chuyển đổi nghề, việc làm, lao động ở nông thôn. Cùng với đó, nhằm tạo điều kiện thuận lợi để người sử dụng đất nông nghiệp được chuyển đổi mục đích sản xuất cây trồng, vật nuôi, nâng cao hiệu quả sử dụng đất nông nghiệp theo quy hoạch, Luật Đất đai 2024 đã bỏ quy định hộ gia đình, cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp không được nhận chuyển nhượng, tặng cho quyền sử dụng đất trồng lúa.

Ngày 22/5/2024, tại Hà Nội, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường tổ chức Tọa đàm chính sách về sự tham gia của doanh nghiệp tư nhân trong quản lý chất thải rắn sinh hoạt tại Việt Nam. Tọa đàm do PGS.TS Nguyễn Đình Thọ - Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường chủ trì. Tọa đàm đã thu hút sự quan tâm của nhiều nhà quản lý, các chuyên gia, các nhà khoa học và doanh nghiệp cùng cơ quan thông tấn, báo chí, đồng thời đạt được nhiều ý kiến tâm huyết, khách quan của các bên liên quan đối với kết quả của nghiên cứu. Đô thị hóa cùng với gia tăng dân số và phát triển kinh tế mạnh mẽ đang khiến khối lượng chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) ở Việt Nam gia tăng nhanh, ước tính đã tăng gấp đôi trong vòng chưa đầy 15 năm qua. Theo Báo cáo hiện trạng môi trường quốc gia năm 2011, tổng lượng CTRSH phát sinh trên cả nước khoảng 44.400 tấn/ngày. Đến năm 2023, con số này đã tăng lên 67.877,34 tấn CTRSH/ngày, trong đó khu vực đô thị phát sinh 38.143,05 tấn/ngày, chiếm tỷ lệ 56,19 %; khu vực nông thôn phát sinh 29.734,30 tấn/ngày, chiếm tỷ lệ 43,81 %. Để đối mặt với đô thị hóa và tăng trưởng kinh tế tại Việt Nam, lĩnh vực chất thải rắn cần được hiện đại hóa. Nhu cầu xử lý chất thải rắn (CTR) tại Việt Nam đang gia tăng đáng kể khi khối lượng CTR tăng lên cùng với sự phát triển kinh tế - xã hội. Hệ thống quản lý chất thải rắn (QLCTR) hiện tại đang gặp phải khó khăn do các nguyên nhân gồm thiếu các bãi chôn lấp CTR hợpp vệ sinh; thiếu phương pháp xử lý CTR tiên tiến và phù hợp và nguồn lực phân bổ cho công tác quản lý CTR vẫn còn hạn chế.

Ngày 23/5/2024, Chi Đoàn Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường (CLCSTN&MT) đã tổ chức Đại hội Đoàn Thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh (TNCSHCM) lần thứ VII, nhiệm kỳ 2024-2027. Đến dự và chỉ đạo đại hội, về phía Đoàn Bộ Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) có đồng chí Đặng Quốc Khánh – Bí thư Đoàn Bộ TN&MT. Về phía Chi ủy, Lãnh đạo Viện có đồng chí PGS.TS. Nguyễn Đình Thọ – Phó Bí thư Chi bộ, Viện trưởng, đồng chí Lại Văn Mạnh – Chi ủy viên, đại diện Công đoàn Viện – Chủ tịch, Chánh Văn Phòng Nguyễn Ngọc Tú. Ngoài ra, Đại hội vinh dự có sự góp mặt của đại diện một số đơn vị Đoàn thuộc Bộ như: Cục Công nghệ thông tin và Dữ liệu tài nguyên môi trường, Viện Khoa học Đo đạc và Bản đồ và đặc biệt là sự có mặt đông đủ của toàn thể các đoàn viên thanh niên trong Viện. Đây là sự kiện chính trị quan trọng, là ngày hội lớn của đoàn viên, thanh niên Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường thể hiện tinh thần đoàn kết, sáng tạo, bày tỏ khát vọng và quyết tâm cống hiến sức trẻ, trí tuệ cùng với tuổi trẻ góp phần vào quá trình phát triển Viện ngày càng vững mạnh. Tính đến hết tháng 05/2024, Chi đoàn Viện có tổng số 29 đoàn viên gồm cả trong biên chế và hợp đồng lao động (trong đó có 16 đoàn viên nam và 13 đoàn viên là nữ), 100% đoàn viên có trình độ từ Đại học trở lên, 17 đồng chí có trình độ thạc sĩ (chiếm 56,67%). Chi đoàn hiện có 9 đồng chí được vinh dự đứng vào hàng ngũ của Đảng. Ban chấp hành (BCH) Chi đoàn trong nhiệm kỳ gồm 05 đồng chí, trong đó có 01 đồng chí Bí thư, 01 đồng chí Phó Bí thư và 03 đồng chí Ủy viên.

Bộ TN&MT vừa ban hành Văn bản số 3263/BTNMT-TNN gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc hướng dẫn triển khai thực hiện các văn bản quy định chi tiết thi hành Luật Tài nguyên nước. Để triển khai Luật Tài nguyên nước, Chính phủ đã Nghị định số 53/2024/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tài nguyên nước; Nghị định số 54/2024/NĐ-CP quy định việc hành nghề khoan nước dưới đất, kê khai, đăng ký, cấp phép, dịch vụ tài nguyên nước và tiền cấp quyền khai thác tài nguyên nước. Đồng thời, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã ban hành 03 Thông tư quy định chi tiết thi hành Luật (Thông tư số 03/2024/TT-BTNMT quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tài nguyên nước; Thông tư số 04/2024/TT-BTNMT quy định việc kiểm tra việc chấp hành pháp luật về tài nguyên nước và thẩm định, nghiệm thu kết quả hoạt động điều tra cơ bản tài nguyên nước; Thông tư số 05/2024/TT-BTNMT quy định việc di chuyển, thay đổi vị trí, giải thể trạm quan trắc tài nguyên nước dưới đất). Các văn bản quy phạm pháp luật nêu trên có hiệu lực đồng thời với thời điểm Luật Tài nguyên nước có hiệu lực, ngày 01/7/2024.

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia, mùa mưa năm 2024 đến muộn, tổng lượng mưa trên khu vực Đồng bằng sông Cửu Long trong tháng 5/2024 ở mức thấp hơn trung bình nhiều năm khoảng 20%. Ủy hội sông Mê Công quốc tế và các tổ chức quốc tế dự báo lượng mưa trong tháng 5/2024 trên lưu vực sông Mê Công thấp hơn trung bình nhiều năm từ 20 - 30%. Trong khi đó, diễn biến xâm nhập mặn ở Đồng bằng sông Cửu Long hoàn toàn phụ thuộc vào nguồn nước từ thượng nguồn sông Mê Công. Do đó, việc mùa mưa đến muộn cộng với nguồn nước sông Mê Công về ngày càng ít, đã đưa ra lời cảnh báo về nguồn cung cấp nước cho Đồng bằng sông Cửu Long trở nên đáng báo động và các giải pháp nhằm đảm bảo an ninh nguồn nước cho vùng này đang trở nên cấp thiết.

Ngày 28/5/2023, Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường tổ chức Seminar khoa học về chủ đề ứng phó với ô nhiễm nhựa và Hiệp ước Nhựa toàn cầu. Khách mời của buổi Seminar là Tiến sĩ Jorge Emmanuel là một nhà khoa học môi trường, nhà hóa học, kỹ sư hóa học và chuyên gia y tế công cộng. Ông là giảng viên nghiên cứu, giáo sư phụ trợ về khoa học môi trường tại Viện Khoa học Môi trường và Hàng hải, đồng thời là giáo sư phụ trợ về kỹ thuật tại Trường Cao đẳng Kỹ thuật & Thiết kế thuộc Đại học Silliman ở Philippines. Tại buổi trao đổi, Viện trưởng Nguyễn Đình Thọ đã chia sẻ về ISPONRE và những hoạt động ISPONRE đã và đang triển khai. Tiến sĩ Jorge Emmanuel đã có những chia sẻ về dự án Zero Waste ở Philippines với ISPONRE.  Sau thời gian duy trì thành công các nỗ lực Không Rác thải, Đảo Apo ở Negros Oriental, Philippines hiện được công nhận là Đảo Không Rác thải đầu tiên của đất nước. Đảo Apo là một địa điểm du lịch ở Philippines được biết đến với những bãi biển trắng, điểm lặn và khu bảo tồn biển. Nó cũng là phòng thí nghiệm sinh vật biển cho một số trường đại học trong và ngoài nước.

Ngày Thế giới không thuốc lá (31/5) năm nay có chủ đề Bảo vệ trẻ em trước những tác động của ngành công nghiệp thuốc lá”. Tổ chức Y tế Thế giới nhấn mạnh Ngày Thế giới Không Thuốc lá 2024 là diễn đàn để giới trẻ trên toàn thế giới yêu cầu ngành công nghiệp thuốc lá ngừng việc nhắm tới các em bằng các sản phẩm có hại cho sức khỏe, kêu gọi chính phủ các nước áp dụng các chính sách bảo vệ các em khỏi các hành vi lôi kéo sử dụng thuốc lá, bao gồm cả việc tiếp thị. Theo Bộ Y tế những thành tựu trong công tác phòng chống tác hại của thuốc lá có nguy cơ bị phá bỏ bởi việc gia tăng nhanh chóng tỷ lệ sử dụng các sản phẩm được gọi là thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, đặc biệt là trong giới trẻ. Tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh ở nhóm tuổi 13-17 tăng từ 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023. Ở nhóm 13-15 tuổi, tỷ lệ đã tăng hơn gấp đôi từ 3,5% năm 2022 lên 8% năm 2023. Theo tổ chức Y tế thế giới, thuốc lá nung nóng tạo ra chất khí độc hại, có nhiều chất độc giống như trong khói thuốc lá điếu thông thường. Dù được nung ở nhiệt độ thấp hơn nhưng vẫn tạo ra những hoá chất tương tự trong khói thuốc lá thông thường, như: Acrolein (gây kích ứng đường hô hấp mạnh), glycidol, formaldehyde và acetaldehyde (gây ung thư), carbon monoxide, hydrocarbon thơm đa vòng và các kim loại (nhôm, titan, stronti, molypden, thiếc và antimon). Cũng theo Tổ chức này, có mối liên quan rõ ràng giữa việc gia tăng tỷ lệ sử dụng các sản phẩm thuốc lá trong giới trẻ với việc tiếp cận giới trẻ thông qua quảng cáo, khuyến mại, tiếp thị thuốc lá, đặc biệt trên các nền tảng kỹ thuật số.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội trình Quốc hội xem xét nội dung điều chỉnh hiệu lực Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở ngay tại Kỳ họp thứ 7. Sáng 30/5, Quốc hội nghe báo cáo và thảo luận tại hội trường về dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2025, điều chỉnh Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2024. Trình bày tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng cho biết ngày 27/5/2024, Chính phủ có Tờ trình số 289/TTr-CP đề nghị bổ sung dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản, Luật Nhà ở và Luật Các tổ chức tín dụng vào Chương trình xây dựng luật, pháp luật năm 2024. Nội dung trình theo hướng điều chỉnh thời điểm có hiệu lực thi hành sớm hơn (từ ngày 1/8/2024) đối với Luật Đất đai, Luật Kinh doanh bất động sản và Luật Nhà ở. Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, qua xem xét hồ sơ đề nghị xây dựng Luật và ý kiến thẩm tra của các cơ quan của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản tán thành với đề nghị của Chính phủ về việc cần sớm triển khai thi hành các luật nêu trên nhằm tháo gỡ các vướng mắc, đưa các chính sách mới đã được Quốc hội quyết định vào cuộc sống, đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.

Ngày 04/6/2024, tại Trụ sở Viện Chiến lược, Chính sách tài nguyên và môi trường, đã diễn ra Hội thảo tham vấn Kế hoạch triển khai nghiên cứu Xây dựng tiêu chí thiết kế sinh thái, đề xuất lộ trình áp dụng thiết kế sinh thái cho bao bì của một số ngành, lĩnh vực ở Việt Nam. Mục tiêu của Hội thảo là giới thiệu về khái niệm, cách tiếp cận trong triển khai thiết kế sinh thái, thảo luận về kế hoạch triển khai nghiên cứu về xây dựng tiêu chí, lộ trình trong thực hiện thiết kế sinh thái tại Việt Nam. Nghiên cứu “Xây dựng tiêu chí thiết kế sinh thái, đề xuất lộ trình áp dụng thiết kế sinh thái cho bao bì của một số ngành, lĩnh vực ở Việt Nam” thuộc hợp phần II “Hỗ trợ xây dựng các văn bản hướng dẫn kỹ thuật và KHHĐ nhằm hỗ trợ thực hiện chính sách quản lý chất thải rắn, bao gồm cả trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (Extended Producer Responsibility - EPR)” của dự án “Giảm thiểu rác thải nhựa đại dương tại Việt Nam” do WWF-Việt Nam tài trợ. Hội thảo do TS. Nguyễn Trung Thắng - Phó Viện trưởng chủ trì, đã thu hút nhiều cán bộ quản lý, chuyên gia đến từ các Bộ, đơn vị nghiên cứu, trường đại học, đặc biệt là các doanh nghiệp như Nestlé Việt Nam, Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam, Hiệp hội Bao bì Việt Nam, Công ty Cổ phần Đông Á, Công ty TNHHDV Nhựa Bao Bì Kiến Đức, công ty TNHH TERMO Việt Nam, Dự án Giảm thiểu ô nhiễm chất thải nhựa tại Việt Nam (USAID)…